VoIP ( مخفف Voice over Internet Protocol ) که با نام IP تلفنی نیز از آن یاد می شود ، امکان استفاده از اینترنت به منظور مکالمات تلفنی را فراهم می نماید . در مقابل استفاده از خطوط تلفن سنتی ، VoIP از فن آوری دیجیتال استفاده می نماید .در واقع ، با استفاده از فن آوری VoIP صدای انسان توسط بسته های اطلاعاتی IP و از طریق اینترنت ارسال می گردد .
VoIP می تواند به منظور تامین خواسته فوق از سخت افزارهای شتاب دهنده استفاده نماید و یا از آن در یک محیط مبتنی بر کامپیوترهای شخصی استفاده گردد . شبکه های مبتنی بر IP بر روی تمامی شبکه ها پشتیبانی شده است. از جمله شبکه سازمان ها، شبکه های خصوصی، شبکه های عمومی، شبکه های کابلی و همچنین شبکه های بی سیم. VoIP در واقع بر روی تمامی شبکه ها قابل اجراء می باشد.
VoIP چگونه کار می کند ؟
در گذشته ای نه چندان دور ، پیشگامان عرصه های علمی به این نتیجه رسیدند که می توان یک سیگنال را به صورت دیجیتال و در یک مسافت طولانی ارسال نمود . بدین منظور می بایست قبل از ارسال سیگنال ، آن را با استفاده از یک مبدل آنالوگ به دیجیتال(ADC) ، تبدیل و سپس ارسال و در نقطه پایانی انتقال،با استفاده از یک مبدل دیجیتال به آنالوگ(DAC) مجددا" آن را به آنالوگ تبدیل نمود .
فن آوری VoIP نظیر آنچه اشاره گردید کار می کند . در ابتدا ، صدای دیجیتال شده در بسته های اطلاعاتی قرار می گیرد و پس از ارسال در مقصد مجددا" به صوت تبدیل می گردد. با ذخیره اطلاعات به فرمت دیجیتال می توان بر روی آنان کنترل بهتری را اعمال نمود . مثلا" می توان آنان را فشرده ، مسیر آنان را تعیین و یا آنان را به یک فرمت جدید دیگر تبدیل نمود .
شبکه های مبتنیآ بر پروتکل TCP/IP از بسته های اطلاعاتی IP تشکیل می گردند که شامل یک هدر ( برای کنترل ارتباطات ) و یک paylaod به منظور مبادله داده می باشند . فن آوری VoIP از بسته های اطلاعاتی IP به منظور حرکت در شبکه و رسیدن به مقصد نهائی استفاده می نماید .
مزایای استفاده از VoIP نسبت به PSTN (شبکه تلفنی سوئیچ عمومی )
در زمان استفاده از خطوط PSTN ، کاربران عملا" هزینه زمان استفاده شده توسط شرکتی که مدیریت خط PSTN را برعهده دارد ،آ پرداخت می نمایند و هر اندازه که بیشتر با تلفن صحبت نمایند هزینه بیشتری را نیز می بایست پرداخت نمایند. علاوه بر این ، نمی توان بطور همزمان با بیش از یک شخص گفتگو نمود .
در فن آوری VoIP می توان هر زمان و با هر شخص گفتگو نمود . کافی است که در آن مقطع زمانی سایر افرادی که شما می خواهید با آنان گفتگو نمائید نیز به اینترنت متصل شده باشند . مکالمه برقرار شده تا زمان دلخواه ( مستقل از هزینه های مربوطه ) می تواند ادامه یابد. علاوه بر این ، می توان در یک زمان با چندین نفر گفتگو نمود . در زمان گفتگو با سایر افراد و بطور همزمان می توان با آنان داده ئی ( نظیر تصاویر ، نمودارها و تصاویر ویدیوئی ) را نیز مبادله نمود .
سوئیچآمداری ابتداییآترین سیستمآهای به کار رفته در شبکهآهای تلفن طی 100 سال اخیر است، تماسآهایی که داخل چنین شبکهآای برقرار میآشود یک خط تلفن را به واسطه ارتباط دو نقطه مختلف اشغال میآکند. بدین طریق تماسآهای برقرار شده را یک مدار میآنامند. این روش اساس شبکهآهای تلفنی سوئیچ عمومی یا (PSTN) است.
اگر مبنای خطوط تلفن را فیبرهای نوری درنظر بگیریم، در چنین حالتی مکالمات دیجیتالی شده طرفین در هر سوی خط (ارسال و دریافت) با نرخ سرعتی برابر 64 kb بر ثانیه منتقل میآشود، که در مجموع برای هر دو طرف معادل 128 (kbps) است.
در این نوع ارتباط هنگامی که یکی از طرفین صحبت میآکند طرف دیگر به آن گوش میآدهد. به این معنی که در هر زمان تنها نیمی از ارتباط فعال است و عملا نیم دیگر ظرفیت ارتباطی به هدر میآرود، به علاوه در هر مکالمه تلفنی بخش قابل توجهی از طول زمان مکالمه را سکوت (هیچ یک از طرفین صحبتی نمیآکنند) تشکیل میآدهد.
اما در سامانه VOIP قادریم تا بستهآهای2 دیجیتالی را که تنها حاوی مکالمات طرفین است روی خطوط تلفن ارسال کنیم و از ارسال پیوسته دادهآها (شامل کل زمان مکالمات و سکوت میان آنها) جلوگیری کنیم. این امر اساس کار شبکهآهای سوئیچ تلفنی بسته را تشکیل میآدهد.
بنابراین شبکهآهای تبادل داده نمیآتوانند از سیستم سوئیچ مداری استفاده کنند، بلکه برخلاف آنها که ارتباط را به طور پیوسته برقرار میآسازند، طول هر ارتباط به شکل منقطع و براساس حجم دادهآآهای تشکیلآدهنده هر بسته تعیین و برقرار میآشود، این روند به شکل زیر انجام میآشود:
1- رایانه مبدا (فرستنده) دادهآها را به شکل بستهآهای کوچک درآورده و یک نشانی که بیانگر مشخصات مقصد مورد نظر است به آن الصاق میآکند.
2- هر بسته شامل اطلاعاتی است که میآتواند از فایلآهای موسیقی، تصویر، متن و یا نامه الکترونیکی تشکیل شده باشد.
3- رایانه فرستنده هر بسته را برای نزدیکآترین روتر موجود در شبکه ارسال میآکند، روتر فوق نیز پس از دریافت بسته آن را به نزدیکآآترین روتر به رایانه مقصد، منتقل کرده و از آنجا برای رایانه مقصد ارسال میآشود.
فناوری VOIP از روش پیشآگفته برای ارائه خدمات تلفنی بهره میآبرد. VOIP مزایای زیادی نسبت به سامانهآسوئیچآمداری دارد. برای مثال انتقال چندین مکالمه همزمان روی یک خط تلفن و کاهش هزینه براساس کاهش طول زمان مکالمه از مزایای فوق هستند چنانآچه اگر یک مکالمه را از طریق خط تلفن عادی در شبکه سوئیچآمداری به مدت 10 دقیقه برقرار کنیم، باید هزینه 10دقیقه مکالمه را پرداخت کنیم اما در مقابل یک تماس تلفنی مشابه درسامانهVOIP تنها 5/3 دقیقه از 10 دقیقه فوق را دربر خواهد گرفت و کاربر تنها هزینه 5/3 دقیقه را میآپردازد از طرفی زمانی برابر 5/6 دقیقه از 10 دقیقه، خط تلفن آزاد است بنابراین، خط این ظرفیت را خواهد داشت که دو یا چند مکالمه همزمان روی آن انجام گیرد.
روشهای دسترسی و استفاده از خدمات VOIP :
1- ATA3: سادهآترین و معمولآترین راه استفاده از خدمات VOIP استفاده از یک دستگاه ATA است. در این روش رابطه یک تلفن معمولی با رایانه و شبکه اینترنت به وسیله یک تطبیق دهنده برقرار میآشود. در حقیقت یک دستگاه ATA نوعی مبدل آنالوگ به دیجیتال است که سیگنالآهای صوتی آنالوگ را از گوشی تلفن دریافت کرده و پس از تبدیل آنها به اطلاعات دیجیتالی روی اینترنت به سمت مقصد ارسال میآکند. اغلب شرکتآهای خدمات دهنده VOIP برای استفاده از این روش، دستگاه مبدل را به رایگان در اختیار مشترکین قرار میآدهند و تنها هزینه خدمات را دریافت میآکنند.
2- تلفنآهای IP4: این تلفنآهای مخصوص، درست مانند گوشیآهای معمولی دارای صفحه ارقام شمارهآگیری و اجزای مشابهی هستند اما آنها به وسیله سختآافزار و نرمآافزارهای خود مستقیما با یک روتر در ارتباطآاند و به کاربران امکان تماس مستقیم روی اینترنت را بدون نیاز به رایانه میآدهند.
3- تماس رایانه به رایانه : شاید این روش سادهآترین راه برقراری یک تماس VOIP باشد که کاربران کمترین هزینه را برای تماسآهای راه دور میآپردازند. در این روش مشترکین برحسب نوع دسترسی به شبکه تنها هزینه خدمات دسترسی را خواهند پرداخت و تماسآها چه راه دور و چه نزدیک هیچ هزینه اضافی دیگری را به وی تحمیل نمیآکنند.
این آروزها سرویسآهای وابسته به فناوری VoIP بسیار ارتقا یافته و در سطحی گسترده عرضه میآشود، اما با این وجود بسیاری از مراکز عرضهآکننده این خدمات همچنان با مشکلات فنی فراوانی مواجه هستند و میآکوشند که با مرتفع ساختن آنآها، مخاطبان بیشتری را جذب کنند.
طبق آخرین آمارهایی که مرکز Empirix در بررسیآهای اخیر خود بهآدست آورده، در حال حاضر حدود 52 درصد از مراکز تجاری و بازرگانی آمریکا و همچنین بیش از سه میلیون نفر از مردم این کشور از خدمات VoIP استفاده میآکنند. تعداد افرادی که از خدمات VoIP استفاده میآکنند بهآصورت روزافزون در حال افزایش است و درخواستآهای کاربران برای دریافت خدمات بیشتر و باکیفیتآتر و انتقال سیستمآهای تلفنی سنتی به سیستمآهای مبتنی بر فناوری VoIP روزآبهآروز بیشتر میآشود. این عوامل باعث شده تا بازار این سیستم در جهان بسیار پررونق شود و مراکز عرضهآکننده خدمات تلویزیونی نظیر Comcast نیز برای راهآاندازی سیستمآهای VoIP اقدام و دور تازهآای از رقابتآها را با شرکتآهای مخابراتی مثل Verizon آغاز کنند.
مشکلات جدید
اگر چه افزایش تعداد مشتریان VoIP میآتواند تمامی فعالان در این حوزه را خرسند کند، کارشناسان بر این باورند که این روند مشکلاتی را هم بهآدنبال خواهد داشت. بالا رفتن تعداد افرادی که قصد استفاده از خدمات VoIP را دارند، موجب خواهد شد تا مشتریان جدید برای دریافت این خدمات مدت بیشتری را به آانتظار بنشینند. مشغولآ شدن شرکتآها به مشتریان قدیمی و جلب رضایت آنآها باعث خواهد شد تا در برخی مواقع، مراکز عرضهآکننده خدمات VoIP تا چهار سال سراغ بازاریابی و جلب مشتریآهای جدید نروند و فرصتآهای جدید را از دست بدهند. اینآطور که جف فرید(Jeff Fried) مدیر فنی مرکز تحقیقاتی Empirix اعلام کرده، به علت وجود مشکلات فراوان برای عرضه خدمات مناسب VoIP، تنها 25 درصد از مشترکان این سرویس برای استفاده مجدد از آن رضایت دارند و بخش قابلآ ملاحظهآای از آنآها معتقدند که استفاده سیستمآهای سنتی مخابراتی بهتر است.
گفته میآشود که این شکایتآها و نارضایتیآها مربوط به یک مدتآزمان خاص نمیآشود و با رفع یک مشکل بهآخصوص از بین نخواهد رفت. در بررسیآهای جدید مرکز مشاورهآای و تحقیقات اینترنتی Keynote مشخص شده که بهآطور میانگین مشکلات استفاده از سرویس VoIP بیش از مشکلات تلفنآهای همراه است. تاخیر در زمانی که فرد صحبت میآکند و زمانی که صدای فرد مقابل را میآشنود، در بیشتر مواقع بسیار زیاد است و باعث خواهد شد تا مکالمات تلفنی طولانیآتر شود و کاربران مجبور شوند که برای شنیدن صدای فرد مقابل، مدت بیشتری منتظر بمانند.
مرکز Keynote همچنین دریافته است، حدود 1/3 درصد از تمام تماسآهایی که تحت سیستم VoIP برقرار میآشود، مشکل دارند و با فرد مورد نظر ارتباط برقرار نمیآکنند. در حالی که این اشتباهآها برای تلفنآهای همراه بسیار کمتر است، بروز آن در مواقع اضطراری میآتواند عواقب جبرانآناپذیری را بهآ همراه داشته باشد. برای تلفنآهای سنتی درصد اشتباهآها در این زمینه 01/0 گزارش شده است.
تشدید آلام
فرید معتقد است که امروزه کیفیت حدود یکآسوم از تمامی خدمات وابسته به VoIP در سطح "بد" سنجیده میآشود. مطالعات اخیر شرکت Keynote که روی هفت مرکز عرضهآکننده خدمات VoIP انجام شده نشان میآدهد که در کشور آمریکا Vonage بهترین خدمات تماسآهای تلفنی از طریق اینترنت را ارایه میآکند و این در حالی است که سرویس AT&T's CallVantage بهترین کیفیت صدا را در اختیار مشترکان خود قرار داده است. دیگر سرویسآهایی که در این بررسی مورد مطالعه قرار گرفتند شامل Lingo، Packet8 شرکت 8X8، VoiceWing شرکت Verizon و Skype میآشوند.
اما به آنظر شما چه عاملی باعث میآشود تا خدمات عرضه شده در این زمینه با کیفیت پایین بهآدست مشترکان برسد؟ بهآطور کلی باید توجه داشت که VoIP با سرعت فزایندهآای در حال گسترش بین مردم است و تعداد مشترکان آن هرساله تا دو برابر افزایش میآیابد. جان آرنولد در مرکز مخابراتی و ارتباطات مبتنی بر سیستم IP "آرنولد و شرکا" اعلام میآدارد: "با وجود اینکه VoIP و سیستمآهای وابسته بهآ شدت در حال گسترش است، هنوز به آاندازه کافی در ارتقای محتوای شبکهآها سرمایهآگذاری نشده است. زیرساختآهای داخلی شرکتآها هنوز کامل نشده و نمیآتواند جوابگوی افزایش تعداد مخاطبان باشد."
اگر این روند در آینده نزدیک تغییر نکند، برخی از مراکزی که خدمات VoIP را به مشترکان خود عرضه میآکنند از گردونه رقابت خارج خواهند شد و توان ادامه فعالیت در این حوزه را نخواهند داشت. آنچه که در آینده مورد توجه قرار میآگیرد کیفیت است و اگر شرکتآهای مخابراتی به این اصل توجه نداشته باشند، بهآطور قطع عرصه را به رقبا واگذار خواهند کرد.
آندری جزیرسکی(Andrei Jezierski) یکی از شرکای شرکت بزرگ i2 Partners در نیویورک بر این باور است، همآاکنون هزاران عرضهآکننده خدمات VoIP در آمریکای شمالی میآکوشند که قابلیتآهای جدیدی را به سرویسآهای خود بیفزایند تا از این طریق تعداد مشترکانشان افزایش پیدا کند. از جمله قابلیتآهایی که این افراد بهآتازگی عرضه کردهآاند عرضه خدمات VoIP برای دستگاهآهای الکترونیکی قابل آحمل است که این امر موجب شده تا مردم با استقبال بیشتری پذیرای این فناوری باشند.
هزینه اشتراک
از عوامل دیگری که شرکتآها امروزه بر سر آن رقابت میآکنند قیمت و هزینه اشتراک است. کاربران باید توجه داشته باشند که کاهش قیمتآها در این زمینه با سرعت فراوان رخ میآدهد. مطالعاتی که بهآتازگی توسط مرکز AOL انجام شده گویای آن است که مردم تفاوت زیادی را بین 25 دلار و 30 دلار نمیآبینند و به آهمین آخاطر بیشتر آنآها با پرداخت 30 دلار سعی میآکنند که از مزایای اضافه این سرویس نیز بهرهآمند شوند.
با وجود اینکه کاهش قیمتآها مهمآترین اصل برای حضور در بازار رقابتی محسوب میآشود، تمامی شرکتآهای عرضهآکننده خدمات VoIP درآمدهای فراوانی را از این عرضه بهآدست آوردهآاند. راگوی کامل(Ragui Kamel) مدیرعامل بخش سرویسآهای صوتی شرکت AOL میآگوید: "من فکر میآکنم که دیگر بیش از این نمیآتوان هزینه اشتراک را برای مردم کاهش داد تا آنآها برای استفاده از خدمات VoIP انگیزه پیدا کنند."
در عرصهآای که هر یک از شرکتآها میآکوشند تا نشان دهند که بهترینآکیفیت را با کمترین هزینه در اختیار مردم قرار میآدهند، شرکتآهای عرضهآکننده خدمات کابلی امیدوارند تا رقبای مخابراتی خود را پشتآسر بگذارند. در سال آینده تعداد زیادی از شرکتآهای عرضهآکننده خدمات کابلی فعالیت خود را برای عرضه خدمات VoIP آغاز خواهند کرد و بخش اعظم بازارهای جهانی را در دست خواهند گرفت.
در حال حاضر بسیاری از مراکز خدمات کابلی نظیر Comcast و Cablevision تبلیغات خود را برای عرضه خدمات VoIP آغاز کردهآاند که البته این خدمات با سرویسآهای مربوط به تلفنآهای سنتی تفاوت چندانی ندارد. Cablevision بهآتازگی سرویس جدید خود را با نام Optimum Voice VoIP معرفی کرده و ادعا میآکند که این سرویس خدمات تلفنی خانگی را با کیفیت بسیار بالا در اختیار مردم میآگذارد. Comcast نیز سرویس جدید خود را به مدت 30 روز گارانتی و اعلام کرده است که اگر هر یک از مشترکان پس از گذشت یک ماه از این سرویس احساس نارضایتی کردند، میآتوانند به شعبهآهای این شرکت مراجعه کرده و تمام پول خود را دریافت کنند.
گرگ بوتز(Greg Butz) معاون بخش بازاریابی و توسعه بازرگانی شرکت Comcast اظهار کرده است: "تمامی سرویسآهای مرتبط با VoIP شبیه یکدیگر نیست. ما معتقدیم که همآاکنون سرویس بهتری نسبت به آنچه که ما در اختیار مردم قرار میآدهیم وجود ندارد. ما به نخستین چیزی که اندیشیدهآایم کیفیت است و کاربران میآتوانند بهآسادگی این مسئله را دریابند."
VoIP می تواند به منظور تامین خواسته فوق از سخت افزارهای شتاب دهنده استفاده نماید و یا از آن در یک محیط مبتنی بر کامپیوترهای شخصی استفاده گردد . شبکه های مبتنی بر IP بر روی تمامی شبکه ها پشتیبانی شده است. از جمله شبکه سازمان ها، شبکه های خصوصی، شبکه های عمومی، شبکه های کابلی و همچنین شبکه های بی سیم. VoIP در واقع بر روی تمامی شبکه ها قابل اجراء می باشد.
VoIP چگونه کار می کند ؟
در گذشته ای نه چندان دور ، پیشگامان عرصه های علمی به این نتیجه رسیدند که می توان یک سیگنال را به صورت دیجیتال و در یک مسافت طولانی ارسال نمود . بدین منظور می بایست قبل از ارسال سیگنال ، آن را با استفاده از یک مبدل آنالوگ به دیجیتال(ADC) ، تبدیل و سپس ارسال و در نقطه پایانی انتقال،با استفاده از یک مبدل دیجیتال به آنالوگ(DAC) مجددا" آن را به آنالوگ تبدیل نمود .
فن آوری VoIP نظیر آنچه اشاره گردید کار می کند . در ابتدا ، صدای دیجیتال شده در بسته های اطلاعاتی قرار می گیرد و پس از ارسال در مقصد مجددا" به صوت تبدیل می گردد. با ذخیره اطلاعات به فرمت دیجیتال می توان بر روی آنان کنترل بهتری را اعمال نمود . مثلا" می توان آنان را فشرده ، مسیر آنان را تعیین و یا آنان را به یک فرمت جدید دیگر تبدیل نمود .
شبکه های مبتنیآ بر پروتکل TCP/IP از بسته های اطلاعاتی IP تشکیل می گردند که شامل یک هدر ( برای کنترل ارتباطات ) و یک paylaod به منظور مبادله داده می باشند . فن آوری VoIP از بسته های اطلاعاتی IP به منظور حرکت در شبکه و رسیدن به مقصد نهائی استفاده می نماید .
مزایای استفاده از VoIP نسبت به PSTN (شبکه تلفنی سوئیچ عمومی )
در زمان استفاده از خطوط PSTN ، کاربران عملا" هزینه زمان استفاده شده توسط شرکتی که مدیریت خط PSTN را برعهده دارد ،آ پرداخت می نمایند و هر اندازه که بیشتر با تلفن صحبت نمایند هزینه بیشتری را نیز می بایست پرداخت نمایند. علاوه بر این ، نمی توان بطور همزمان با بیش از یک شخص گفتگو نمود .
در فن آوری VoIP می توان هر زمان و با هر شخص گفتگو نمود . کافی است که در آن مقطع زمانی سایر افرادی که شما می خواهید با آنان گفتگو نمائید نیز به اینترنت متصل شده باشند . مکالمه برقرار شده تا زمان دلخواه ( مستقل از هزینه های مربوطه ) می تواند ادامه یابد. علاوه بر این ، می توان در یک زمان با چندین نفر گفتگو نمود . در زمان گفتگو با سایر افراد و بطور همزمان می توان با آنان داده ئی ( نظیر تصاویر ، نمودارها و تصاویر ویدیوئی ) را نیز مبادله نمود .
سوئیچآمداری ابتداییآترین سیستمآهای به کار رفته در شبکهآهای تلفن طی 100 سال اخیر است، تماسآهایی که داخل چنین شبکهآای برقرار میآشود یک خط تلفن را به واسطه ارتباط دو نقطه مختلف اشغال میآکند. بدین طریق تماسآهای برقرار شده را یک مدار میآنامند. این روش اساس شبکهآهای تلفنی سوئیچ عمومی یا (PSTN) است.
اگر مبنای خطوط تلفن را فیبرهای نوری درنظر بگیریم، در چنین حالتی مکالمات دیجیتالی شده طرفین در هر سوی خط (ارسال و دریافت) با نرخ سرعتی برابر 64 kb بر ثانیه منتقل میآشود، که در مجموع برای هر دو طرف معادل 128 (kbps) است.
در این نوع ارتباط هنگامی که یکی از طرفین صحبت میآکند طرف دیگر به آن گوش میآدهد. به این معنی که در هر زمان تنها نیمی از ارتباط فعال است و عملا نیم دیگر ظرفیت ارتباطی به هدر میآرود، به علاوه در هر مکالمه تلفنی بخش قابل توجهی از طول زمان مکالمه را سکوت (هیچ یک از طرفین صحبتی نمیآکنند) تشکیل میآدهد.
اما در سامانه VOIP قادریم تا بستهآهای2 دیجیتالی را که تنها حاوی مکالمات طرفین است روی خطوط تلفن ارسال کنیم و از ارسال پیوسته دادهآها (شامل کل زمان مکالمات و سکوت میان آنها) جلوگیری کنیم. این امر اساس کار شبکهآهای سوئیچ تلفنی بسته را تشکیل میآدهد.
بنابراین شبکهآهای تبادل داده نمیآتوانند از سیستم سوئیچ مداری استفاده کنند، بلکه برخلاف آنها که ارتباط را به طور پیوسته برقرار میآسازند، طول هر ارتباط به شکل منقطع و براساس حجم دادهآآهای تشکیلآدهنده هر بسته تعیین و برقرار میآشود، این روند به شکل زیر انجام میآشود:
1- رایانه مبدا (فرستنده) دادهآها را به شکل بستهآهای کوچک درآورده و یک نشانی که بیانگر مشخصات مقصد مورد نظر است به آن الصاق میآکند.
2- هر بسته شامل اطلاعاتی است که میآتواند از فایلآهای موسیقی، تصویر، متن و یا نامه الکترونیکی تشکیل شده باشد.
3- رایانه فرستنده هر بسته را برای نزدیکآترین روتر موجود در شبکه ارسال میآکند، روتر فوق نیز پس از دریافت بسته آن را به نزدیکآآترین روتر به رایانه مقصد، منتقل کرده و از آنجا برای رایانه مقصد ارسال میآشود.
فناوری VOIP از روش پیشآگفته برای ارائه خدمات تلفنی بهره میآبرد. VOIP مزایای زیادی نسبت به سامانهآسوئیچآمداری دارد. برای مثال انتقال چندین مکالمه همزمان روی یک خط تلفن و کاهش هزینه براساس کاهش طول زمان مکالمه از مزایای فوق هستند چنانآچه اگر یک مکالمه را از طریق خط تلفن عادی در شبکه سوئیچآمداری به مدت 10 دقیقه برقرار کنیم، باید هزینه 10دقیقه مکالمه را پرداخت کنیم اما در مقابل یک تماس تلفنی مشابه درسامانهVOIP تنها 5/3 دقیقه از 10 دقیقه فوق را دربر خواهد گرفت و کاربر تنها هزینه 5/3 دقیقه را میآپردازد از طرفی زمانی برابر 5/6 دقیقه از 10 دقیقه، خط تلفن آزاد است بنابراین، خط این ظرفیت را خواهد داشت که دو یا چند مکالمه همزمان روی آن انجام گیرد.
روشهای دسترسی و استفاده از خدمات VOIP :
1- ATA3: سادهآترین و معمولآترین راه استفاده از خدمات VOIP استفاده از یک دستگاه ATA است. در این روش رابطه یک تلفن معمولی با رایانه و شبکه اینترنت به وسیله یک تطبیق دهنده برقرار میآشود. در حقیقت یک دستگاه ATA نوعی مبدل آنالوگ به دیجیتال است که سیگنالآهای صوتی آنالوگ را از گوشی تلفن دریافت کرده و پس از تبدیل آنها به اطلاعات دیجیتالی روی اینترنت به سمت مقصد ارسال میآکند. اغلب شرکتآهای خدمات دهنده VOIP برای استفاده از این روش، دستگاه مبدل را به رایگان در اختیار مشترکین قرار میآدهند و تنها هزینه خدمات را دریافت میآکنند.
2- تلفنآهای IP4: این تلفنآهای مخصوص، درست مانند گوشیآهای معمولی دارای صفحه ارقام شمارهآگیری و اجزای مشابهی هستند اما آنها به وسیله سختآافزار و نرمآافزارهای خود مستقیما با یک روتر در ارتباطآاند و به کاربران امکان تماس مستقیم روی اینترنت را بدون نیاز به رایانه میآدهند.
3- تماس رایانه به رایانه : شاید این روش سادهآترین راه برقراری یک تماس VOIP باشد که کاربران کمترین هزینه را برای تماسآهای راه دور میآپردازند. در این روش مشترکین برحسب نوع دسترسی به شبکه تنها هزینه خدمات دسترسی را خواهند پرداخت و تماسآها چه راه دور و چه نزدیک هیچ هزینه اضافی دیگری را به وی تحمیل نمیآکنند.
این آروزها سرویسآهای وابسته به فناوری VoIP بسیار ارتقا یافته و در سطحی گسترده عرضه میآشود، اما با این وجود بسیاری از مراکز عرضهآکننده این خدمات همچنان با مشکلات فنی فراوانی مواجه هستند و میآکوشند که با مرتفع ساختن آنآها، مخاطبان بیشتری را جذب کنند.
طبق آخرین آمارهایی که مرکز Empirix در بررسیآهای اخیر خود بهآدست آورده، در حال حاضر حدود 52 درصد از مراکز تجاری و بازرگانی آمریکا و همچنین بیش از سه میلیون نفر از مردم این کشور از خدمات VoIP استفاده میآکنند. تعداد افرادی که از خدمات VoIP استفاده میآکنند بهآصورت روزافزون در حال افزایش است و درخواستآهای کاربران برای دریافت خدمات بیشتر و باکیفیتآتر و انتقال سیستمآهای تلفنی سنتی به سیستمآهای مبتنی بر فناوری VoIP روزآبهآروز بیشتر میآشود. این عوامل باعث شده تا بازار این سیستم در جهان بسیار پررونق شود و مراکز عرضهآکننده خدمات تلویزیونی نظیر Comcast نیز برای راهآاندازی سیستمآهای VoIP اقدام و دور تازهآای از رقابتآها را با شرکتآهای مخابراتی مثل Verizon آغاز کنند.
مشکلات جدید
اگر چه افزایش تعداد مشتریان VoIP میآتواند تمامی فعالان در این حوزه را خرسند کند، کارشناسان بر این باورند که این روند مشکلاتی را هم بهآدنبال خواهد داشت. بالا رفتن تعداد افرادی که قصد استفاده از خدمات VoIP را دارند، موجب خواهد شد تا مشتریان جدید برای دریافت این خدمات مدت بیشتری را به آانتظار بنشینند. مشغولآ شدن شرکتآها به مشتریان قدیمی و جلب رضایت آنآها باعث خواهد شد تا در برخی مواقع، مراکز عرضهآکننده خدمات VoIP تا چهار سال سراغ بازاریابی و جلب مشتریآهای جدید نروند و فرصتآهای جدید را از دست بدهند. اینآطور که جف فرید(Jeff Fried) مدیر فنی مرکز تحقیقاتی Empirix اعلام کرده، به علت وجود مشکلات فراوان برای عرضه خدمات مناسب VoIP، تنها 25 درصد از مشترکان این سرویس برای استفاده مجدد از آن رضایت دارند و بخش قابلآ ملاحظهآای از آنآها معتقدند که استفاده سیستمآهای سنتی مخابراتی بهتر است.
گفته میآشود که این شکایتآها و نارضایتیآها مربوط به یک مدتآزمان خاص نمیآشود و با رفع یک مشکل بهآخصوص از بین نخواهد رفت. در بررسیآهای جدید مرکز مشاورهآای و تحقیقات اینترنتی Keynote مشخص شده که بهآطور میانگین مشکلات استفاده از سرویس VoIP بیش از مشکلات تلفنآهای همراه است. تاخیر در زمانی که فرد صحبت میآکند و زمانی که صدای فرد مقابل را میآشنود، در بیشتر مواقع بسیار زیاد است و باعث خواهد شد تا مکالمات تلفنی طولانیآتر شود و کاربران مجبور شوند که برای شنیدن صدای فرد مقابل، مدت بیشتری منتظر بمانند.
مرکز Keynote همچنین دریافته است، حدود 1/3 درصد از تمام تماسآهایی که تحت سیستم VoIP برقرار میآشود، مشکل دارند و با فرد مورد نظر ارتباط برقرار نمیآکنند. در حالی که این اشتباهآها برای تلفنآهای همراه بسیار کمتر است، بروز آن در مواقع اضطراری میآتواند عواقب جبرانآناپذیری را بهآ همراه داشته باشد. برای تلفنآهای سنتی درصد اشتباهآها در این زمینه 01/0 گزارش شده است.
تشدید آلام
فرید معتقد است که امروزه کیفیت حدود یکآسوم از تمامی خدمات وابسته به VoIP در سطح "بد" سنجیده میآشود. مطالعات اخیر شرکت Keynote که روی هفت مرکز عرضهآکننده خدمات VoIP انجام شده نشان میآدهد که در کشور آمریکا Vonage بهترین خدمات تماسآهای تلفنی از طریق اینترنت را ارایه میآکند و این در حالی است که سرویس AT&T's CallVantage بهترین کیفیت صدا را در اختیار مشترکان خود قرار داده است. دیگر سرویسآهایی که در این بررسی مورد مطالعه قرار گرفتند شامل Lingo، Packet8 شرکت 8X8، VoiceWing شرکت Verizon و Skype میآشوند.
اما به آنظر شما چه عاملی باعث میآشود تا خدمات عرضه شده در این زمینه با کیفیت پایین بهآدست مشترکان برسد؟ بهآطور کلی باید توجه داشت که VoIP با سرعت فزایندهآای در حال گسترش بین مردم است و تعداد مشترکان آن هرساله تا دو برابر افزایش میآیابد. جان آرنولد در مرکز مخابراتی و ارتباطات مبتنی بر سیستم IP "آرنولد و شرکا" اعلام میآدارد: "با وجود اینکه VoIP و سیستمآهای وابسته بهآ شدت در حال گسترش است، هنوز به آاندازه کافی در ارتقای محتوای شبکهآها سرمایهآگذاری نشده است. زیرساختآهای داخلی شرکتآها هنوز کامل نشده و نمیآتواند جوابگوی افزایش تعداد مخاطبان باشد."
اگر این روند در آینده نزدیک تغییر نکند، برخی از مراکزی که خدمات VoIP را به مشترکان خود عرضه میآکنند از گردونه رقابت خارج خواهند شد و توان ادامه فعالیت در این حوزه را نخواهند داشت. آنچه که در آینده مورد توجه قرار میآگیرد کیفیت است و اگر شرکتآهای مخابراتی به این اصل توجه نداشته باشند، بهآطور قطع عرصه را به رقبا واگذار خواهند کرد.
آندری جزیرسکی(Andrei Jezierski) یکی از شرکای شرکت بزرگ i2 Partners در نیویورک بر این باور است، همآاکنون هزاران عرضهآکننده خدمات VoIP در آمریکای شمالی میآکوشند که قابلیتآهای جدیدی را به سرویسآهای خود بیفزایند تا از این طریق تعداد مشترکانشان افزایش پیدا کند. از جمله قابلیتآهایی که این افراد بهآتازگی عرضه کردهآاند عرضه خدمات VoIP برای دستگاهآهای الکترونیکی قابل آحمل است که این امر موجب شده تا مردم با استقبال بیشتری پذیرای این فناوری باشند.
هزینه اشتراک
از عوامل دیگری که شرکتآها امروزه بر سر آن رقابت میآکنند قیمت و هزینه اشتراک است. کاربران باید توجه داشته باشند که کاهش قیمتآها در این زمینه با سرعت فراوان رخ میآدهد. مطالعاتی که بهآتازگی توسط مرکز AOL انجام شده گویای آن است که مردم تفاوت زیادی را بین 25 دلار و 30 دلار نمیآبینند و به آهمین آخاطر بیشتر آنآها با پرداخت 30 دلار سعی میآکنند که از مزایای اضافه این سرویس نیز بهرهآمند شوند.
با وجود اینکه کاهش قیمتآها مهمآترین اصل برای حضور در بازار رقابتی محسوب میآشود، تمامی شرکتآهای عرضهآکننده خدمات VoIP درآمدهای فراوانی را از این عرضه بهآدست آوردهآاند. راگوی کامل(Ragui Kamel) مدیرعامل بخش سرویسآهای صوتی شرکت AOL میآگوید: "من فکر میآکنم که دیگر بیش از این نمیآتوان هزینه اشتراک را برای مردم کاهش داد تا آنآها برای استفاده از خدمات VoIP انگیزه پیدا کنند."
در عرصهآای که هر یک از شرکتآها میآکوشند تا نشان دهند که بهترینآکیفیت را با کمترین هزینه در اختیار مردم قرار میآدهند، شرکتآهای عرضهآکننده خدمات کابلی امیدوارند تا رقبای مخابراتی خود را پشتآسر بگذارند. در سال آینده تعداد زیادی از شرکتآهای عرضهآکننده خدمات کابلی فعالیت خود را برای عرضه خدمات VoIP آغاز خواهند کرد و بخش اعظم بازارهای جهانی را در دست خواهند گرفت.
در حال حاضر بسیاری از مراکز خدمات کابلی نظیر Comcast و Cablevision تبلیغات خود را برای عرضه خدمات VoIP آغاز کردهآاند که البته این خدمات با سرویسآهای مربوط به تلفنآهای سنتی تفاوت چندانی ندارد. Cablevision بهآتازگی سرویس جدید خود را با نام Optimum Voice VoIP معرفی کرده و ادعا میآکند که این سرویس خدمات تلفنی خانگی را با کیفیت بسیار بالا در اختیار مردم میآگذارد. Comcast نیز سرویس جدید خود را به مدت 30 روز گارانتی و اعلام کرده است که اگر هر یک از مشترکان پس از گذشت یک ماه از این سرویس احساس نارضایتی کردند، میآتوانند به شعبهآهای این شرکت مراجعه کرده و تمام پول خود را دریافت کنند.
گرگ بوتز(Greg Butz) معاون بخش بازاریابی و توسعه بازرگانی شرکت Comcast اظهار کرده است: "تمامی سرویسآهای مرتبط با VoIP شبیه یکدیگر نیست. ما معتقدیم که همآاکنون سرویس بهتری نسبت به آنچه که ما در اختیار مردم قرار میآدهیم وجود ندارد. ما به نخستین چیزی که اندیشیدهآایم کیفیت است و کاربران میآتوانند بهآسادگی این مسئله را دریابند."