به سن و سال ما که قد نمی دهد ولی از بابا و مامان ها شنیده ایم قصه تلویزیون های سیاه و سفیدی را که شبیه یک کمد چوبی بزرگ بودند که درشان بسته می شد و با یک کلید هم قفل می شدند تا خدایی نکرده دست کسی بی اجازه به آن آلوده نشود و بچه ها هم در فقط یک سری زمان های خاص اجازه داشتند از این وسیله مدرن استفاده کنند. حالا امروز خودتان را بگذارید جای آن بچه ها و دردی که می کشیدند تا یک فیلم فسقلی تماشا کنند و مقایسه اش کنید با تلویزیون های امروز و تکنولوژی هایی که هر روز از راه می رسند و ما را از راه به در می کنند، بعد از نمایشگرآهای تخت، پلاسما، الآسیآدی و الآایآدی حالا نوبت تلویزیون های سه بعدی است.
قصه تلویزیون های سه بعدی هم برمی گردد به فیلم های علمی تخیلی و چیز هایی شبیه آواتار که با اعلام ساخته شدن اینآجور برنامه ها سازنده های این دستگاه ها هم اعتماد به نفس شان برای ارائه این سیستم تلویزیونی بیشتر از قبل شد، گذاشتن عینک های مخصوص در سالن های مخصوص و تماشای سه بعدی فیلم ها مردم را بیشتر از گذشته برای داشتن تلویزیون سه بعدی در خانه های شان ترغیب می کند و اگر تا دیروز بچه ها از پدر و مادرشان آتاری و پلی استیشن و سه گا و پلی2 می خواستند حالا تلویزیون سه بعدی می خواهند.
یک انقلاب سه بعدی در تلویزیون هایی با سه محور
اگر نگاهی به گذشته داشته باشیم می بینیم که در زمانی بزرگترین دلخوشی افراد داشتن تلویزیون کوچکی با تصویر سیاه و سفید و حتی پر از برفک بود اما در حال حاضر شاهد هستیم که از یک طرف سایز صفحه نمایش تلویزیون ها بزرگتر می شود و از طرف دیگر هم کیفیت تصاویر نمایش داده شده در این سیستم های پیشرفته روز به روز بالاتر می رود. نوع تصاویر و نحوه فیلمبرداری و پخش آن ها هم با گذشته تفاوت پیدا کرده است. با توجه به این نکته که این فناوری ها به تازگی وارد بازار شده اند و شاید در آینده ای بسیار نزدیک شما هم یک تلویزیون سه بعدی در منزل خود داشته باشید، شاید بد نباشد که با نحوه کار این تلویزیون ها آشنا شوید.
انواع تلویزیون های سه بعدی
هم اکنون تلویزیون های سه بعدی متفاوتی در انواع مختلف به کاربران ارائه می شوند و بد نیست که با مقایسه ای میان این تلویزیون ها از تفاوت های آن ها گاهی پیدا کنید. تلویزیون هایی که در حال حاضر وجود دارند در نوع صفحه نمایشی که دارند با هم متفاوت هستند، تعدادی از این تلویزیون ها دارای صفحه نمایش LCD و تعدادی دیگر دارای صفحه نمایش های جدیدی با نام LED هستند. جالب است که بدانید نمایشگرهای LED جیوه ندارند و این گونه از نمایشگرها رنگ ها را بسیار زنده تر نشان خواهند داد و قدرت بسیار بیشتری در نمایش طیف ها دارند. نکته ای که در این میان وجود دارد این است که قیمت نمایشگرهای LED بسیار بالاتر از نمایشگرهای LCD است و به همین خاطر هنوز هم LCD ها تولید می شوند و مصرف کنندگان بسیاری به دلیل قیمت پایین از این نمایشگرها استفاده می کنند. در حال حاضر بیشتر نمایشگرهای تلویزیون های سه بعدی LED هستند. LED مخفف لغات Light Emitting Diode است و تلویزیون هایی که در نمایشگرهای خود از این فناوری استفاده می کنند مصرف برق بسیار پایین تری خواهند داشت. این نوع از نمایشگرها دارای ویژگی های بسیار جالبی هستند،به طور مثال آن ها به نور محیط اطراف حساس هستند و با توجه به میزان نور اتاق، تاریک یا روشن خواهند شد و به این صورت رنگ ها را برای شما تنظیم خواهند کرد.
یک تلویزیون سه بعدی چگونه کار می کند؟
تمامی فناوری ها و ابزارهای دیجیتالی که در حال حاضر استفاده می کنیم حاصلی از یک تلاش طولانی مدت و تکامل ایده هایی است که در دراز مدت به ذهن افراد مختلف رسیده است. به طور حتم برای شما هم جالب است که بدانید اولین فیلم سه بعدی در سال 1992 ساخته شده است و از زمان به بعد افراد بسیاری برای تهیه فیلم های چند بعدی اقدام کردند و اکنون ما این فناوری را علاوه بر تصاویر سه بعدی در تلویزیون ها هم در اختیار داریم. وقتی که ما به طور زنده به اشیا اطرافمان نگاه می کنیم همه آن ها را به شکلی سه بعدی می بینیم اما تصویر آن ها را در صفحه تلویزیون به صورتی دو بعدی می بینیم. جالب است که بدانید در زمانی که یک شی در فاصله دوری از شما قرار می گیرد، بازتابش شعاع های نور از سمت آن، به شکلی به چشم شما خواهد رسید که کلیه پرتوهای نور با یکدیگر موازی هستند. اگر این جسم به شما نزدیک شود این شعاع های بازتابش دیگر موازی هم نخواهند بود و به شکلی همگرا به چشم ما خواهند رسید به همین خاطر شما برای دیدن اجسام در حالت نزدیک باید حالت چشم خود را تغییر دهید. برای این که این موضوع را به شکلی واضح تجربه کنید، کافی است که جسمی را از یک فاصله نسبتا دور به چشم خود نزدیک کنید و به این ترتیب این تغییر حالت را به آسانی درک کنید. جالب است که بدانید مغز ما و اعصاب مربوط به بینایی فاصله یک جسم را از چشم ما تخمین خواهند زد و تغییرات مربوط به آن را کنترل خواهند کرد. ایده ای که به ذهن محققان برای ساخت تصاویر و تلویزیون ها سه بعدی رسیده است از همین عملکرد خاص مغز و چشم شکل گرفته است. در ساختاری که برای تلویزیون های سه بعدی طراحی شده است این امکان در نظر گرفته شده است که تصاویری به نمایش درآیند که در محل متفاوتی برای چشم قرار گیرند و به این ترتیب مغز بیننده آن تصاویر را به صورتی غیر مسطح و عمق دار تشخیص خواهد داد. دانشمندان اعتقاد دارند که محل جای گیری تصویر و فاصله آن از چشم بیننده مهم ترین عواملی هستند که در این راستا وجود دارند و به وسیله تغییرات مختلف در این عوامل شما قادر خواهید بود که اجسام را دوبعدی یا سه بعدی تماشا کنید. در این میان مشکلات بسیاری هم وجود دارد به طور مثال اگر شما بیش از حد روی این تصاویر تمرکز کنید به دلیل تغییرات و نوسان بسیار زیادی که در میزان تقعر چشم و نقطه فوکوس آن به وجود می آید شما حسی مانند سرگیجه یا سردرد خواهید داشت. به همین دلیل تا به حال راه حل های متفاوتی برای جلوگیری از به وجود آمدن این حالت ارائه شده است. یکی از این راه ها استفاده از عینک-های مخصوص برای دیدن این تصاویر است که طبق آزمایشاتی که تا به حال انجام شده است این نتیجه به دست آمده است که استفاده از این عینک ها تا حد بسیار زیادی علائمی چون سرگیجه را از بین خواهند برد. در واقع طرز کار و عملکرد این تلویزیون ها دقیقا مانند همان چیزی است که در چشم و مغز ما صورت می گیرد. در حال حاضر این تلویزیون ها به دو شکل متفاوت وجود دارند، یک دسته از آن ها می توانند فقط تصاویری را پخش کنند که به صورت سه بعدی ضبط شده اند و دسته دیگری از این تلویزیون ها که طرفداران بسیاری را برای خود دست و پا کرده اند آن نوع هستند که می توانند هر نوع از تصاویر را به صورت سه بعدی نمایش دهند.
تلویزیون های سه بعدی بی سیم
یکی از جدیدترین انواع تلویزیون که به تازگی بازار ارائه شده است، شامل دسته تلویزیون های سه بعدی بدون سیم می شود. جالب است که بدانید این دسته از تلویزیون ها دارای قابلیت نمایش تصاویر به صورت HD می باشند و دستگاه فرستنده این تلویزیون ها تنها چند ماه است که به بازار عرضه شده است. این تلویزیون ها قبل از شروع مسابقات جام جهانی فوتبال در نمایشگاه E3D به مصرف کنندگان معرفی شدند و در همان نمایشگاه چند نمونه از تصاویر سه بعدی به وسیله آن ها به نمایش درآمد که توجه افراد بسیاری را به خود جلب کرد. جالب است که بدانید شرکت تولید کننده این دسته از تلویزیون ها ادعا کرده است که در آینده ای بسیار نزدیک تمامی افراد از این نوع از تلویزیون ها استفاده خواهند کرد و این محصول را بر دیگر تلویزیون ها ترجیح خواهند داد. همچنین اعلام کرده است که تصمیم گرفته شده است از سال آینده تلویزیون های تولید شده توسط این شرکت به فناوری بلوری هم مجهز شود تا مصرف کنندگان بتوانند کلیه تصاویر را با بالاترین کیفیت موجود تماشا کنند. تنها نکته منفی که در این میان به چشم می خورد این است که هنوز هم برای تماشای تصاویر در این گونه از تلویزیون ها، شما به عینک های سه بعدی احتیاج خواهید داشت و ممکن است به این خاطر لذت کافی را از تماشای تصاویر مورد نظر خود نبرید.
تلویزیون های سه بعدی مخصوص HD TV های قدیمی
همه ما می دانیم که تکنولوژی مورد استفاده در 3D HDTVهای قدیمی مخصوص به یک شرکت خاص نیست و در حال حاضر تعداد شرکت هایی که در این زمینه فعالیت می کنند بسیار زیاد است. بیشتر این شرکت ها تلاش می کنند که محصولات آینده خود را مجهز به امکانی برای نمایش تصاویر سه بعدی کنند. جالب است که بدانید در حال حاضر یکی از شرکت هایی که در این راستا فعالیت می کند محصولی را تولید کرده است که با استفاده از آن می توان آن دسته از تلویزیون های HDTV قدیمی را به تلویزیونی تبدیل کرد که قابلیت پخش و نمایش تصاویر سه بعدی را داشته باشد. به این ترتیب صاحبان این دسته از تلویزیون های قدیمی قادر خواهند بود که تنها با صرف 130 دلار تلویزیون خود را به یک تلویزیون سه بعدی تبدیل کنند.
یک تلویزیون و دو نوع تصویر متفاوت
شاید این سئوال برای بسیاری از افراد پیش آمده باشد که آیا امکان ندارد به طریقی تصاویر دو بعدی و سه بعدی را در یک تلویزیون مشاهده کرد. در پاسخ به این سئوال باید بگوییم که به تازگی یکی از شرکت هایی که تولید کننده دستگاه های صوتی و تصویری است به عنوان یک نمونه آزمایشی یک نمونه خاص از نمایشگرهای LCD را تولید کرده است که شما با استفاده از آن قادر خواهید بود به طور همزمان از فناوری های مربوط به تصاویر دوبعدی و سه بعدی لذت ببرید. با وجود این که نمایشگرهای LED اکنون از محبوبیت ویژه ای برخوردار شده اند اما باز هم افراد بسیاری به استفاده از نمایشگرهای LCD تمایل نشان می دهند. این دسته از LCDها قادر هستند که تنها بخشی از تصاویر موجود روی نمایشگر را به صورت سه بعدی ارائه کنند و بقیه تصاویر را در همان حالت دوبعدی نگه خواهند داشت. با استفاده از این امکان دیگر احتیاجی نخواهید داشت که از عینک های سه بعدی برای دیدن تصاویر استفاده کنید و به این ترتیب شما می توانید با استفاده از یک نمایشگر چند لایه، عکس ها و فیلم های دوبعدی را در کنار تصاویر سه بعدی تماشا کنید. در این نوع از سیستم ها از فناوری به نام گرین استفاده شده است که نوع خاصی از لنز است که درون پانل LCD قرار گرفته و قادر است که با کمک یک میدان مغناطیسی، گسترش شاخص های شکست دوباره را در مولکول های کریستال مایع تغییر دهد. جالب است که بدانید این دسته از نمایشگرها بخشی از تصاویر را که دوبعدی هستند با وضوح تصویر 1400 در 1050 پیکسل نمایش خواهند داد و تصاویر سه بعدی هم با وضوح 466 در 350 پیکسل نشان داده خواهند شد.
عینک سه بعدی
طرز کار عینکآهای سه بعدی
احتمالا می دانید که دلیل دیدن محیط اطراف به صورت 3 بعدی، این ست که ما روی صورتمان 2 تا چشم داریم که به خاطر فاصله ای بین شان و این که منظر دید هر کدام با آن یکی فرق می کند، هر کدام تصویر مربوط به خودش را می بینید. حالا اگر بخواهیم از جایی، تصویر 3 بعدی تهیه کنیم، کافیست به جای هر چشم یک دوربین بگذاریم و برای نمایش، هر کدام از تصویر ها را به چشم مربوطه اش بدهیم !
برای اینکه تصویر یکی از چشم ها را به یکی از رنگ ها، و تصویر آن یکی را با رنگ دیگری ایجاد میکنند، عینکی به چشم می زنند که جای شیشه، برای هر چشم طلقی مخالف رنگی که برایش در نظر گرفته شده دارد. مثلا اگر تصویری که به چشم راست باید برسد ر به رنگ قرمز کشیده باشند، طلق آبی را جلوی چشم راست می گذارند، و اگر تصویر چشم چپ را آبی کشیده باشند، جلوی آن طلق قرمز می گذارند. پس با گذاشتن عینک قرمز و آبی، تصویر چشم مخالف در رنگ طلق حذف، و تصویری که این چشم باید ببیند به صورت سیاه در می آید. حالا اگر تصاویر صحیح کشیده شده باشند، هر چشم تصویر مربوط به خودش را میبیند، و در نهایت تصویر کل دیده شده، تصویری 3 بعدی خواهد بود. برای ایجاد این تفاوت، بین تصاویری که هرچشم میبیند ، معمولا از عینک های مخصوص استفاده می شود در کل دو نوع عینک در صنعت تصاویر 3بعدی رایج هستند:
عینک های پسیو یا غیر فعال و عینک های اکتیو یا فعال
عینک های پسیو: این عینک ها، همان عینک هایی هستند که به محض دیدن شان به یاد تصاویر 3 بعدی میفتید!! عینک های ساده با دولنز غیریک رنگ.این عینک ها از دورنگ مختلف برای ایجاد اختلاف بین تصاویری استفاده می کنند که هر چشم می بیند. تلویزیون هایی که برای کاربا این عینک ها طراحی شده اند تصاویری نامفهمومی دارند که سایه های قرمز و آبی همراهشان است.
در حقیقت چشمی که پشت لنز قرمز است فقط تصاویر آبی را می بیند و چشم دیگر که پشت لنز آبی است، تصاویر قرمز را می بیند. دراین حالت هر چشم می تواند فقط یک مجموعه تصویر را ببیند، مغز هم به اشتباه می افتد و فکر می کند که هر دو چشم تصاویر یکسانی را می بینند.
در این حالت محل قرارگیری فوکوس برای هر دو چشم ثابت است ، ولی تقعری که هر چشم به خود می گیرد متفاوت است همین امر باعث به وجود آمدن توهم عمیق بودن تصاویر می شود.
عینک های اکتیو: فناوری جدیدی به عینک های پسیو اضافه شده که از لنزهای پلاریزه استفاده می کنند. اگر به مانیتوری که از این فناوری استفاده می کند نگاه کنیم، تصاویری نامفهوم و چند رنگ می بینیم.
طرز کار این عینک ها، ایجاد تاخیر در زمانبندی دیدن تصاویر با هرچشم است .این عینک ها از صفحات کوچک lcd برای ایجاد تصاویر سه بعدی استفاده می کنند .
هر قسمت از عینک دارای حسگرهای فروسرخ است که به صورت بیآسیم با تلویزیون ارتباط برقرار میآکند. زمانی که تصویری روی صفحه نمایش ایجاد میآشود، هر لنز این عینک تصویر مشابهی را ایجاد میآکنند با این تفاوت که در نمایش تصاویر برای هر چشم تاخیر وجود دارد. یعنی هر کدام از لنزها بین حالت شفاف و غیر شفاف تغییر حالت میآدهند. وقتی که تصویر لنز راست برروی صفحه نمایش داده میآشود، لنز چپ تاریک میآشود و برعکس. این تغییر با سرعت زیادی اتفاق می افتد که چشم ما قدرت تشخیصش را ندارد.
تلویزیون سه بعدی را بخریم یا نخریم؟!
تأثیر تلویزیون های سهآبعدی روی سلامتی
خیلی ها می گویند تلویزیون های سه بعدی پدیده مهم سال 2010 هستند ، خیلی ها منتظر ورود این تلویزیون به بازار بودند و خیلی ها هم هستند که این تلویزیون را خریده اند و الان دارند در خانه از آن استفاده می کنند. معلوم است که لذت تماشای فیلم و سریال و فوتبال به شکل سه بعدی آن قدر هست که خیلی ها بی صبرانه منتظر همه گیر شدن امکان استفاده از تلویزیونآهای سه بعدی بوده باشند، انتظاری که تنها با خرید یک دستگاه تلویزیون سه بعدی برآورده نمی شود و باید برنامه اش هم باشد تا سه بعدی دیده شود! اگر از آن دسته افرادی هستید که به محض ورود تلویزیون های سه بعدی به ایران از اولین خریداران این فناوری جدید بوده اید، این توصیه ها را جدی بگیرید:
دانشمندان در یک پژوهش بهداشتی اعلام کرده اند که تماشای تلویزیون های سه بعدی برای سلامتی مضر است. یکی از شرکت های تولید کننده این محصول خودش اعلام کرده که تماشای تلویزیونهای سه بعدی برای زنان باردار، کودکان و بیمارانی که از بی خوابی رنج می برند خطرناک است.
این شرکت در مورد موارد خطرناکی که این تلویزیون ها می تواند برای افراد مختلف داشته باشد حمله صرع یا ناراحتی هایی مثل تغییر دید و سرگیجه یا تهوع، دردهای شکمی، تشنج و حرکات بی اختیار مانند پرش چشم یا ماهیچه را مثال زده و به افرادی که بی خوابی دارند هم توصیه کرده که اصلا با این نوع تلویزیون ها فیلم نبینند. عجیب است که این شرکت اصلا نگران پایین آمدن فروش محصولاتش نبوده و با اعتماد به نفس کامل حقیقت هایی را در مورد محصولاتش اعلام کرده و حتی آن را در سایت مخصوص فروش محصولاتش قبل از ورود آن به بازارهای جهانی قرار داده است.
در ضمن این شرکت با گفتن این که ممکن است برخی افراد با مشاهده برنامه در این تلویزیون ها دچار مشکلاتی مثل حملات صرع، مشکل تخمین فاصله، سرگیجه و حالت تهوع ، انقباض عضلات، تشنج و حرکات غیر ارادی شوند؛ از بینندگان این تلوزیونآها خواسته است بین زمانآهای تماشای خود استراحتآهای کوتاه مدت داشته باشند تا از اثرات جانبی در امان بمانند. بد نیست در مورد استفاده کودکان و نوجوانان از این تلویزیون ها هم نظارت خانوادگی دقیقی باشد چون بیشترین افرادی که در معرض این عوارض و احتمالات هستند ، کودکانند ، شاید لازم بود سازنده ها این تلویزیون ها را هم داخل یک جعبه چوبی مثل تلویزیون های قدیمی می گذاشتند تا امکان قفل شدنش هم وجود می داشت!
در قسمت دیگری از اعلامیه شرکت مورد نظر آمده است: « ممکن است برخی افراد در هنگامی که در معرض تصاویر یا نورهای خاصی که در بعضی از بازیآهای کامپیوتری و برنامهآهای پخش شده از این تلویزیون قرار میآگیرند، دچار حملات صرع یا سکته شوند!»
با توجه به این توصیه های عمیق شرکت سازنده بد نیست افرادی که سابقه این بیماری ها را دارند قبل از استفاده از این تلویزیون ها با دکترشان هم صحبت کنند ، افرادی هم که این بیماری ها را ندارند خیلی معلوم نیست دچار این عوارض نشوند!
تلویزیون ها فروخته می شوند
مهم ترین دغدغه شرکت هایی که تلویزیون سه بعدی می سازند، بازار فروش آن است و مهم ترین دغدغه کسانی که این تلویزیون ها را می خرند این است که چه فیلم هایی را می توانند با این تلویزیون های مدرن ببینند. بعضی ها می گویند هنوز به اندازه کافی، برنامه سه بعدی برای پخش در نمایشگر های سه بعدی وجود ندارد و مقدار فروش این تلویزیون ها، با تامین برنامه های سه بعدی ارتباط مستقیم دارد، طبیعی است که تا برنامهآهای سهآبعدی از فیلم گرفته تا گیم و برنامهآهای تلویونی سهآبعدی، نباشند، این شرکتآهای نمیآتوانند امید زیادی داشته باشند. از طرف دیگر، تولیدکننده های برنامه های سه بعدی تا وقتی که از فروش مناسب این نمایشگرآها اطمینان پیدا نکنند، تمایل زیادی به تولید این برنامه ها ندارند.
اما همزمان شدن بازی های جام جهانی و پخش بازی ها به صورت سه بعدی فرصتی شد تا فروش این تلویزیون ها در دنیا مهم تر شود و همه مطمئن باشند که بالاخره تلویزیونی را که می خرند می توانند با آن برنامه های سه بعدی ببینند، حالا چه بهتر که این برنامه ها فوتبال باشد و جام جهانی که هم هیجانش بیشتر است و هم مهم تر!
یکی از شرکت های تولید کننده هم از این فرصت استفاده کرد، این شرکت که اسپانسر جام جهانی هم است، با استفاده از دوربینآهای سهآبعدی حرفهآای خود 25 بازی از بازیآهای این رقابت پرطرفدار را ضبط و پخش میآکند. این تصاویر سهآبعدی را با استفاده از نمایشگرهای بزرگ سهآبعدی در 7 شهر بزرگ دنیا (برلین، لندن، مکزیکوسیتی، پاریس، ریو دو ژانیرو، رم و سیدنی) به نمایش درمی آید تا به همه نشان دهد که تماشای فوتبال به صورت سهآبعدی، میآتواند چه حسی داشته باشد!
سال گذشته هم که سال سینمای سهآبعدی بود، آواتار در کنار انیمیشنآهای مثل کارولین و UP تماشاگران را در سینماها وادار کرد که عینکآهای مخصوص به چشم شان بزنند و ترغیب شوند که بعدها در خانه هایشان هم از همین عینک ها برای دیدن فیلم های سه بعدی استفاده کنند.
صنعت گیمآهای سهآبعدی هم در ماجرای فروش محصولات سه بعدی مسئله مهمی هستند که باید جدی گرفته شوند، وقتی نمایشگرهای سهآبعدی را در کنار کنسولآهای مجهز به کنترلآهای حساس به حرکت بگذاریم، متوجه میآشویم آیندهآای برای گیم متصور است که حتی توی خواب هم نمیآتوانیم ببینیم. شرکت های مختلف بازی ساز هم هر کدام شان قول دادند بازی های جدیدشان را سه بعدی بسازند. با اوضاع فروش خوبی که برای این تلویزیون ها به وجود آمده اگر شرکت های مختلف بخواهند که عقب نمانند بهترین راه همراهی با این کاروان سه بعدی است، هر روز آمار فروش این شرکت ها در کشورهای مختلف نشان می دهد که مردم هم به این تکنولوژی علاقه پیدا کرده اند.
اما عده دیگری هم هستند که منتظرند تا تماشاگرها لب تر کنند و آن ها برایشان بسازند، مثلا یک گروه پژوهشی تایوانی اعلام کردند چون تماشاگران دوست ندارند موقع تماشای فیلم مورد نظرشان عینک به چشم شان باشد، تلویزیون های سه-بعدی آینده بدون عینک هستند!
این گروه پژوهشی از فنآآوری Parallax Barrier برای ایجاد افکت سهآبعدی در تلویزیون استفاده میآکند؛ این فنآآوری برای رواج سهآبعدی در بین تماشاگران ضروری است چون تحلیلگران میآگویند بیشآتر مردم به استفاده از عینکآهای پولاریزه برای تماشای تلویزیون سهآبعدی مایل نیستند و حاضر نیستند بابت عینک ها 200 دلار هزینه کنند.
بعضی از شرکتآها مخصوصا در ژاپن و کره جنوبی برای ساخت تلویزیونآهای سهآبعدی بدون عینک سرگرم کار هستند.
بایت
قصه تلویزیون های سه بعدی هم برمی گردد به فیلم های علمی تخیلی و چیز هایی شبیه آواتار که با اعلام ساخته شدن اینآجور برنامه ها سازنده های این دستگاه ها هم اعتماد به نفس شان برای ارائه این سیستم تلویزیونی بیشتر از قبل شد، گذاشتن عینک های مخصوص در سالن های مخصوص و تماشای سه بعدی فیلم ها مردم را بیشتر از گذشته برای داشتن تلویزیون سه بعدی در خانه های شان ترغیب می کند و اگر تا دیروز بچه ها از پدر و مادرشان آتاری و پلی استیشن و سه گا و پلی2 می خواستند حالا تلویزیون سه بعدی می خواهند.
یک انقلاب سه بعدی در تلویزیون هایی با سه محور
اگر نگاهی به گذشته داشته باشیم می بینیم که در زمانی بزرگترین دلخوشی افراد داشتن تلویزیون کوچکی با تصویر سیاه و سفید و حتی پر از برفک بود اما در حال حاضر شاهد هستیم که از یک طرف سایز صفحه نمایش تلویزیون ها بزرگتر می شود و از طرف دیگر هم کیفیت تصاویر نمایش داده شده در این سیستم های پیشرفته روز به روز بالاتر می رود. نوع تصاویر و نحوه فیلمبرداری و پخش آن ها هم با گذشته تفاوت پیدا کرده است. با توجه به این نکته که این فناوری ها به تازگی وارد بازار شده اند و شاید در آینده ای بسیار نزدیک شما هم یک تلویزیون سه بعدی در منزل خود داشته باشید، شاید بد نباشد که با نحوه کار این تلویزیون ها آشنا شوید.
انواع تلویزیون های سه بعدی
هم اکنون تلویزیون های سه بعدی متفاوتی در انواع مختلف به کاربران ارائه می شوند و بد نیست که با مقایسه ای میان این تلویزیون ها از تفاوت های آن ها گاهی پیدا کنید. تلویزیون هایی که در حال حاضر وجود دارند در نوع صفحه نمایشی که دارند با هم متفاوت هستند، تعدادی از این تلویزیون ها دارای صفحه نمایش LCD و تعدادی دیگر دارای صفحه نمایش های جدیدی با نام LED هستند. جالب است که بدانید نمایشگرهای LED جیوه ندارند و این گونه از نمایشگرها رنگ ها را بسیار زنده تر نشان خواهند داد و قدرت بسیار بیشتری در نمایش طیف ها دارند. نکته ای که در این میان وجود دارد این است که قیمت نمایشگرهای LED بسیار بالاتر از نمایشگرهای LCD است و به همین خاطر هنوز هم LCD ها تولید می شوند و مصرف کنندگان بسیاری به دلیل قیمت پایین از این نمایشگرها استفاده می کنند. در حال حاضر بیشتر نمایشگرهای تلویزیون های سه بعدی LED هستند. LED مخفف لغات Light Emitting Diode است و تلویزیون هایی که در نمایشگرهای خود از این فناوری استفاده می کنند مصرف برق بسیار پایین تری خواهند داشت. این نوع از نمایشگرها دارای ویژگی های بسیار جالبی هستند،به طور مثال آن ها به نور محیط اطراف حساس هستند و با توجه به میزان نور اتاق، تاریک یا روشن خواهند شد و به این صورت رنگ ها را برای شما تنظیم خواهند کرد.
یک تلویزیون سه بعدی چگونه کار می کند؟
تمامی فناوری ها و ابزارهای دیجیتالی که در حال حاضر استفاده می کنیم حاصلی از یک تلاش طولانی مدت و تکامل ایده هایی است که در دراز مدت به ذهن افراد مختلف رسیده است. به طور حتم برای شما هم جالب است که بدانید اولین فیلم سه بعدی در سال 1992 ساخته شده است و از زمان به بعد افراد بسیاری برای تهیه فیلم های چند بعدی اقدام کردند و اکنون ما این فناوری را علاوه بر تصاویر سه بعدی در تلویزیون ها هم در اختیار داریم. وقتی که ما به طور زنده به اشیا اطرافمان نگاه می کنیم همه آن ها را به شکلی سه بعدی می بینیم اما تصویر آن ها را در صفحه تلویزیون به صورتی دو بعدی می بینیم. جالب است که بدانید در زمانی که یک شی در فاصله دوری از شما قرار می گیرد، بازتابش شعاع های نور از سمت آن، به شکلی به چشم شما خواهد رسید که کلیه پرتوهای نور با یکدیگر موازی هستند. اگر این جسم به شما نزدیک شود این شعاع های بازتابش دیگر موازی هم نخواهند بود و به شکلی همگرا به چشم ما خواهند رسید به همین خاطر شما برای دیدن اجسام در حالت نزدیک باید حالت چشم خود را تغییر دهید. برای این که این موضوع را به شکلی واضح تجربه کنید، کافی است که جسمی را از یک فاصله نسبتا دور به چشم خود نزدیک کنید و به این ترتیب این تغییر حالت را به آسانی درک کنید. جالب است که بدانید مغز ما و اعصاب مربوط به بینایی فاصله یک جسم را از چشم ما تخمین خواهند زد و تغییرات مربوط به آن را کنترل خواهند کرد. ایده ای که به ذهن محققان برای ساخت تصاویر و تلویزیون ها سه بعدی رسیده است از همین عملکرد خاص مغز و چشم شکل گرفته است. در ساختاری که برای تلویزیون های سه بعدی طراحی شده است این امکان در نظر گرفته شده است که تصاویری به نمایش درآیند که در محل متفاوتی برای چشم قرار گیرند و به این ترتیب مغز بیننده آن تصاویر را به صورتی غیر مسطح و عمق دار تشخیص خواهد داد. دانشمندان اعتقاد دارند که محل جای گیری تصویر و فاصله آن از چشم بیننده مهم ترین عواملی هستند که در این راستا وجود دارند و به وسیله تغییرات مختلف در این عوامل شما قادر خواهید بود که اجسام را دوبعدی یا سه بعدی تماشا کنید. در این میان مشکلات بسیاری هم وجود دارد به طور مثال اگر شما بیش از حد روی این تصاویر تمرکز کنید به دلیل تغییرات و نوسان بسیار زیادی که در میزان تقعر چشم و نقطه فوکوس آن به وجود می آید شما حسی مانند سرگیجه یا سردرد خواهید داشت. به همین دلیل تا به حال راه حل های متفاوتی برای جلوگیری از به وجود آمدن این حالت ارائه شده است. یکی از این راه ها استفاده از عینک-های مخصوص برای دیدن این تصاویر است که طبق آزمایشاتی که تا به حال انجام شده است این نتیجه به دست آمده است که استفاده از این عینک ها تا حد بسیار زیادی علائمی چون سرگیجه را از بین خواهند برد. در واقع طرز کار و عملکرد این تلویزیون ها دقیقا مانند همان چیزی است که در چشم و مغز ما صورت می گیرد. در حال حاضر این تلویزیون ها به دو شکل متفاوت وجود دارند، یک دسته از آن ها می توانند فقط تصاویری را پخش کنند که به صورت سه بعدی ضبط شده اند و دسته دیگری از این تلویزیون ها که طرفداران بسیاری را برای خود دست و پا کرده اند آن نوع هستند که می توانند هر نوع از تصاویر را به صورت سه بعدی نمایش دهند.
تلویزیون های سه بعدی بی سیم
یکی از جدیدترین انواع تلویزیون که به تازگی بازار ارائه شده است، شامل دسته تلویزیون های سه بعدی بدون سیم می شود. جالب است که بدانید این دسته از تلویزیون ها دارای قابلیت نمایش تصاویر به صورت HD می باشند و دستگاه فرستنده این تلویزیون ها تنها چند ماه است که به بازار عرضه شده است. این تلویزیون ها قبل از شروع مسابقات جام جهانی فوتبال در نمایشگاه E3D به مصرف کنندگان معرفی شدند و در همان نمایشگاه چند نمونه از تصاویر سه بعدی به وسیله آن ها به نمایش درآمد که توجه افراد بسیاری را به خود جلب کرد. جالب است که بدانید شرکت تولید کننده این دسته از تلویزیون ها ادعا کرده است که در آینده ای بسیار نزدیک تمامی افراد از این نوع از تلویزیون ها استفاده خواهند کرد و این محصول را بر دیگر تلویزیون ها ترجیح خواهند داد. همچنین اعلام کرده است که تصمیم گرفته شده است از سال آینده تلویزیون های تولید شده توسط این شرکت به فناوری بلوری هم مجهز شود تا مصرف کنندگان بتوانند کلیه تصاویر را با بالاترین کیفیت موجود تماشا کنند. تنها نکته منفی که در این میان به چشم می خورد این است که هنوز هم برای تماشای تصاویر در این گونه از تلویزیون ها، شما به عینک های سه بعدی احتیاج خواهید داشت و ممکن است به این خاطر لذت کافی را از تماشای تصاویر مورد نظر خود نبرید.
تلویزیون های سه بعدی مخصوص HD TV های قدیمی
همه ما می دانیم که تکنولوژی مورد استفاده در 3D HDTVهای قدیمی مخصوص به یک شرکت خاص نیست و در حال حاضر تعداد شرکت هایی که در این زمینه فعالیت می کنند بسیار زیاد است. بیشتر این شرکت ها تلاش می کنند که محصولات آینده خود را مجهز به امکانی برای نمایش تصاویر سه بعدی کنند. جالب است که بدانید در حال حاضر یکی از شرکت هایی که در این راستا فعالیت می کند محصولی را تولید کرده است که با استفاده از آن می توان آن دسته از تلویزیون های HDTV قدیمی را به تلویزیونی تبدیل کرد که قابلیت پخش و نمایش تصاویر سه بعدی را داشته باشد. به این ترتیب صاحبان این دسته از تلویزیون های قدیمی قادر خواهند بود که تنها با صرف 130 دلار تلویزیون خود را به یک تلویزیون سه بعدی تبدیل کنند.
یک تلویزیون و دو نوع تصویر متفاوت
شاید این سئوال برای بسیاری از افراد پیش آمده باشد که آیا امکان ندارد به طریقی تصاویر دو بعدی و سه بعدی را در یک تلویزیون مشاهده کرد. در پاسخ به این سئوال باید بگوییم که به تازگی یکی از شرکت هایی که تولید کننده دستگاه های صوتی و تصویری است به عنوان یک نمونه آزمایشی یک نمونه خاص از نمایشگرهای LCD را تولید کرده است که شما با استفاده از آن قادر خواهید بود به طور همزمان از فناوری های مربوط به تصاویر دوبعدی و سه بعدی لذت ببرید. با وجود این که نمایشگرهای LED اکنون از محبوبیت ویژه ای برخوردار شده اند اما باز هم افراد بسیاری به استفاده از نمایشگرهای LCD تمایل نشان می دهند. این دسته از LCDها قادر هستند که تنها بخشی از تصاویر موجود روی نمایشگر را به صورت سه بعدی ارائه کنند و بقیه تصاویر را در همان حالت دوبعدی نگه خواهند داشت. با استفاده از این امکان دیگر احتیاجی نخواهید داشت که از عینک های سه بعدی برای دیدن تصاویر استفاده کنید و به این ترتیب شما می توانید با استفاده از یک نمایشگر چند لایه، عکس ها و فیلم های دوبعدی را در کنار تصاویر سه بعدی تماشا کنید. در این نوع از سیستم ها از فناوری به نام گرین استفاده شده است که نوع خاصی از لنز است که درون پانل LCD قرار گرفته و قادر است که با کمک یک میدان مغناطیسی، گسترش شاخص های شکست دوباره را در مولکول های کریستال مایع تغییر دهد. جالب است که بدانید این دسته از نمایشگرها بخشی از تصاویر را که دوبعدی هستند با وضوح تصویر 1400 در 1050 پیکسل نمایش خواهند داد و تصاویر سه بعدی هم با وضوح 466 در 350 پیکسل نشان داده خواهند شد.
عینک سه بعدی
طرز کار عینکآهای سه بعدی
احتمالا می دانید که دلیل دیدن محیط اطراف به صورت 3 بعدی، این ست که ما روی صورتمان 2 تا چشم داریم که به خاطر فاصله ای بین شان و این که منظر دید هر کدام با آن یکی فرق می کند، هر کدام تصویر مربوط به خودش را می بینید. حالا اگر بخواهیم از جایی، تصویر 3 بعدی تهیه کنیم، کافیست به جای هر چشم یک دوربین بگذاریم و برای نمایش، هر کدام از تصویر ها را به چشم مربوطه اش بدهیم !
برای اینکه تصویر یکی از چشم ها را به یکی از رنگ ها، و تصویر آن یکی را با رنگ دیگری ایجاد میکنند، عینکی به چشم می زنند که جای شیشه، برای هر چشم طلقی مخالف رنگی که برایش در نظر گرفته شده دارد. مثلا اگر تصویری که به چشم راست باید برسد ر به رنگ قرمز کشیده باشند، طلق آبی را جلوی چشم راست می گذارند، و اگر تصویر چشم چپ را آبی کشیده باشند، جلوی آن طلق قرمز می گذارند. پس با گذاشتن عینک قرمز و آبی، تصویر چشم مخالف در رنگ طلق حذف، و تصویری که این چشم باید ببیند به صورت سیاه در می آید. حالا اگر تصاویر صحیح کشیده شده باشند، هر چشم تصویر مربوط به خودش را میبیند، و در نهایت تصویر کل دیده شده، تصویری 3 بعدی خواهد بود. برای ایجاد این تفاوت، بین تصاویری که هرچشم میبیند ، معمولا از عینک های مخصوص استفاده می شود در کل دو نوع عینک در صنعت تصاویر 3بعدی رایج هستند:
عینک های پسیو یا غیر فعال و عینک های اکتیو یا فعال
عینک های پسیو: این عینک ها، همان عینک هایی هستند که به محض دیدن شان به یاد تصاویر 3 بعدی میفتید!! عینک های ساده با دولنز غیریک رنگ.این عینک ها از دورنگ مختلف برای ایجاد اختلاف بین تصاویری استفاده می کنند که هر چشم می بیند. تلویزیون هایی که برای کاربا این عینک ها طراحی شده اند تصاویری نامفهمومی دارند که سایه های قرمز و آبی همراهشان است.
در حقیقت چشمی که پشت لنز قرمز است فقط تصاویر آبی را می بیند و چشم دیگر که پشت لنز آبی است، تصاویر قرمز را می بیند. دراین حالت هر چشم می تواند فقط یک مجموعه تصویر را ببیند، مغز هم به اشتباه می افتد و فکر می کند که هر دو چشم تصاویر یکسانی را می بینند.
در این حالت محل قرارگیری فوکوس برای هر دو چشم ثابت است ، ولی تقعری که هر چشم به خود می گیرد متفاوت است همین امر باعث به وجود آمدن توهم عمیق بودن تصاویر می شود.
عینک های اکتیو: فناوری جدیدی به عینک های پسیو اضافه شده که از لنزهای پلاریزه استفاده می کنند. اگر به مانیتوری که از این فناوری استفاده می کند نگاه کنیم، تصاویری نامفهوم و چند رنگ می بینیم.
طرز کار این عینک ها، ایجاد تاخیر در زمانبندی دیدن تصاویر با هرچشم است .این عینک ها از صفحات کوچک lcd برای ایجاد تصاویر سه بعدی استفاده می کنند .
هر قسمت از عینک دارای حسگرهای فروسرخ است که به صورت بیآسیم با تلویزیون ارتباط برقرار میآکند. زمانی که تصویری روی صفحه نمایش ایجاد میآشود، هر لنز این عینک تصویر مشابهی را ایجاد میآکنند با این تفاوت که در نمایش تصاویر برای هر چشم تاخیر وجود دارد. یعنی هر کدام از لنزها بین حالت شفاف و غیر شفاف تغییر حالت میآدهند. وقتی که تصویر لنز راست برروی صفحه نمایش داده میآشود، لنز چپ تاریک میآشود و برعکس. این تغییر با سرعت زیادی اتفاق می افتد که چشم ما قدرت تشخیصش را ندارد.
تلویزیون سه بعدی را بخریم یا نخریم؟!
تأثیر تلویزیون های سهآبعدی روی سلامتی
خیلی ها می گویند تلویزیون های سه بعدی پدیده مهم سال 2010 هستند ، خیلی ها منتظر ورود این تلویزیون به بازار بودند و خیلی ها هم هستند که این تلویزیون را خریده اند و الان دارند در خانه از آن استفاده می کنند. معلوم است که لذت تماشای فیلم و سریال و فوتبال به شکل سه بعدی آن قدر هست که خیلی ها بی صبرانه منتظر همه گیر شدن امکان استفاده از تلویزیونآهای سه بعدی بوده باشند، انتظاری که تنها با خرید یک دستگاه تلویزیون سه بعدی برآورده نمی شود و باید برنامه اش هم باشد تا سه بعدی دیده شود! اگر از آن دسته افرادی هستید که به محض ورود تلویزیون های سه بعدی به ایران از اولین خریداران این فناوری جدید بوده اید، این توصیه ها را جدی بگیرید:
دانشمندان در یک پژوهش بهداشتی اعلام کرده اند که تماشای تلویزیون های سه بعدی برای سلامتی مضر است. یکی از شرکت های تولید کننده این محصول خودش اعلام کرده که تماشای تلویزیونهای سه بعدی برای زنان باردار، کودکان و بیمارانی که از بی خوابی رنج می برند خطرناک است.
این شرکت در مورد موارد خطرناکی که این تلویزیون ها می تواند برای افراد مختلف داشته باشد حمله صرع یا ناراحتی هایی مثل تغییر دید و سرگیجه یا تهوع، دردهای شکمی، تشنج و حرکات بی اختیار مانند پرش چشم یا ماهیچه را مثال زده و به افرادی که بی خوابی دارند هم توصیه کرده که اصلا با این نوع تلویزیون ها فیلم نبینند. عجیب است که این شرکت اصلا نگران پایین آمدن فروش محصولاتش نبوده و با اعتماد به نفس کامل حقیقت هایی را در مورد محصولاتش اعلام کرده و حتی آن را در سایت مخصوص فروش محصولاتش قبل از ورود آن به بازارهای جهانی قرار داده است.
در ضمن این شرکت با گفتن این که ممکن است برخی افراد با مشاهده برنامه در این تلویزیون ها دچار مشکلاتی مثل حملات صرع، مشکل تخمین فاصله، سرگیجه و حالت تهوع ، انقباض عضلات، تشنج و حرکات غیر ارادی شوند؛ از بینندگان این تلوزیونآها خواسته است بین زمانآهای تماشای خود استراحتآهای کوتاه مدت داشته باشند تا از اثرات جانبی در امان بمانند. بد نیست در مورد استفاده کودکان و نوجوانان از این تلویزیون ها هم نظارت خانوادگی دقیقی باشد چون بیشترین افرادی که در معرض این عوارض و احتمالات هستند ، کودکانند ، شاید لازم بود سازنده ها این تلویزیون ها را هم داخل یک جعبه چوبی مثل تلویزیون های قدیمی می گذاشتند تا امکان قفل شدنش هم وجود می داشت!
در قسمت دیگری از اعلامیه شرکت مورد نظر آمده است: « ممکن است برخی افراد در هنگامی که در معرض تصاویر یا نورهای خاصی که در بعضی از بازیآهای کامپیوتری و برنامهآهای پخش شده از این تلویزیون قرار میآگیرند، دچار حملات صرع یا سکته شوند!»
با توجه به این توصیه های عمیق شرکت سازنده بد نیست افرادی که سابقه این بیماری ها را دارند قبل از استفاده از این تلویزیون ها با دکترشان هم صحبت کنند ، افرادی هم که این بیماری ها را ندارند خیلی معلوم نیست دچار این عوارض نشوند!
تلویزیون ها فروخته می شوند
مهم ترین دغدغه شرکت هایی که تلویزیون سه بعدی می سازند، بازار فروش آن است و مهم ترین دغدغه کسانی که این تلویزیون ها را می خرند این است که چه فیلم هایی را می توانند با این تلویزیون های مدرن ببینند. بعضی ها می گویند هنوز به اندازه کافی، برنامه سه بعدی برای پخش در نمایشگر های سه بعدی وجود ندارد و مقدار فروش این تلویزیون ها، با تامین برنامه های سه بعدی ارتباط مستقیم دارد، طبیعی است که تا برنامهآهای سهآبعدی از فیلم گرفته تا گیم و برنامهآهای تلویونی سهآبعدی، نباشند، این شرکتآهای نمیآتوانند امید زیادی داشته باشند. از طرف دیگر، تولیدکننده های برنامه های سه بعدی تا وقتی که از فروش مناسب این نمایشگرآها اطمینان پیدا نکنند، تمایل زیادی به تولید این برنامه ها ندارند.
اما همزمان شدن بازی های جام جهانی و پخش بازی ها به صورت سه بعدی فرصتی شد تا فروش این تلویزیون ها در دنیا مهم تر شود و همه مطمئن باشند که بالاخره تلویزیونی را که می خرند می توانند با آن برنامه های سه بعدی ببینند، حالا چه بهتر که این برنامه ها فوتبال باشد و جام جهانی که هم هیجانش بیشتر است و هم مهم تر!
یکی از شرکت های تولید کننده هم از این فرصت استفاده کرد، این شرکت که اسپانسر جام جهانی هم است، با استفاده از دوربینآهای سهآبعدی حرفهآای خود 25 بازی از بازیآهای این رقابت پرطرفدار را ضبط و پخش میآکند. این تصاویر سهآبعدی را با استفاده از نمایشگرهای بزرگ سهآبعدی در 7 شهر بزرگ دنیا (برلین، لندن، مکزیکوسیتی، پاریس، ریو دو ژانیرو، رم و سیدنی) به نمایش درمی آید تا به همه نشان دهد که تماشای فوتبال به صورت سهآبعدی، میآتواند چه حسی داشته باشد!
سال گذشته هم که سال سینمای سهآبعدی بود، آواتار در کنار انیمیشنآهای مثل کارولین و UP تماشاگران را در سینماها وادار کرد که عینکآهای مخصوص به چشم شان بزنند و ترغیب شوند که بعدها در خانه هایشان هم از همین عینک ها برای دیدن فیلم های سه بعدی استفاده کنند.
صنعت گیمآهای سهآبعدی هم در ماجرای فروش محصولات سه بعدی مسئله مهمی هستند که باید جدی گرفته شوند، وقتی نمایشگرهای سهآبعدی را در کنار کنسولآهای مجهز به کنترلآهای حساس به حرکت بگذاریم، متوجه میآشویم آیندهآای برای گیم متصور است که حتی توی خواب هم نمیآتوانیم ببینیم. شرکت های مختلف بازی ساز هم هر کدام شان قول دادند بازی های جدیدشان را سه بعدی بسازند. با اوضاع فروش خوبی که برای این تلویزیون ها به وجود آمده اگر شرکت های مختلف بخواهند که عقب نمانند بهترین راه همراهی با این کاروان سه بعدی است، هر روز آمار فروش این شرکت ها در کشورهای مختلف نشان می دهد که مردم هم به این تکنولوژی علاقه پیدا کرده اند.
اما عده دیگری هم هستند که منتظرند تا تماشاگرها لب تر کنند و آن ها برایشان بسازند، مثلا یک گروه پژوهشی تایوانی اعلام کردند چون تماشاگران دوست ندارند موقع تماشای فیلم مورد نظرشان عینک به چشم شان باشد، تلویزیون های سه-بعدی آینده بدون عینک هستند!
این گروه پژوهشی از فنآآوری Parallax Barrier برای ایجاد افکت سهآبعدی در تلویزیون استفاده میآکند؛ این فنآآوری برای رواج سهآبعدی در بین تماشاگران ضروری است چون تحلیلگران میآگویند بیشآتر مردم به استفاده از عینکآهای پولاریزه برای تماشای تلویزیون سهآبعدی مایل نیستند و حاضر نیستند بابت عینک ها 200 دلار هزینه کنند.
بعضی از شرکتآها مخصوصا در ژاپن و کره جنوبی برای ساخت تلویزیونآهای سهآبعدی بدون عینک سرگرم کار هستند.
بایت
