دوباره این روزها خبرهایی حاکی از سیستمآعامل ملی و تولید نسخه ابتدایی آن به گوش میآرسد. حکایت این سیستمآعامل هم دیگر مانند قطار شهری مشهد شده! و با توجه به اینآکه همیشه جلوی چشم است و هر روز هم خبرهایی امیدبخش از راهآاندازی آن منتشر میآشود، هنوز هم با درهای بسته آهنی مواجه است.
این پروژه بزرگ و مهم که اواخر دهه هفتاد کار خود را با یک تیم لینوکس شروع کرد، هنوز به سرانجام نرسیده است.
همانآطور که قبلا هم گفتیم وجود چنین سیستمآعاملی که مبتنی بر لینوکس و نرمآافزارهای متنآباز و رایگان است میآتواند سازمانآهای دولتی و خصوصی کشور را از پرداخت هزینهآهای هنگفت بابت خرید سیستمآعامل و نرمآافزار نجات دهد، همچنین نباید از مزایایی چون امکان شخصیآسازی سیستمآعامل، امنیت و نیز یکپارچگی سیستمآهای سازمانی چشم آپوشید.
آنآچه باعث شد دوباره این طرح در جامعه نرمآافزاری ایران سر زبانآها بیفتد، تیتری بود با مضمون: "سیستمآعامل ملی تولید انبوه نشد."
به نقل از روزنامه همشهری، "حمید ضیاییآپرور" رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور اعلام کرده که نسخه ابتدایی سیستمآعامل ملی تولید شده است.
وی اذعان داشته است : "پس از بررسیآهای انجام شده توسط کارشناسان داخلی، این نسخه اولیه از سیستمآعامل ملی در مقابل بسیاری از تهدیدات موجود و مشکلات امنیتی سربلند بیرون آمده است و در این برهه از زمان ما تنها نیازمندیم دستگاهآهای دولتی مانند وزارت دفاع روی این طرح سرمایهآگذاری کنند و با امکانات موجود، این نسخه اولیه را به تولید انبوه برسانند."
با توجه به این موضوع که هر سازمانی، ساز خود را میآزند این وزارتآخانهآها با اجرای این طرح موافق نبودند و در نتیجه طرح ملی شدن سیستمآعامل باز به در بسته خورد.
حالا خودتان قضاوت کنید که چنین طرحی با چنین گستردگی و پیشینهآای آیا باید در این مرحله حساس به چنین مشکلی بربخورد؟
اجرای هر پروژهآای در ابتدا با ارائه یک طرح توجیهی همراه است و در آن طرح مکتوب، پیشآبینی میآشود که این طرح قرار است چگونه آغاز شود، چه مراحلی را طی کند، چقدر هزینه شود و اینآکه در نهایت چگونه اجرا شود و به سرانجام برسد.
آیا چنین پروژه مهمی که در سطح ملی مطرح شده باید پس از 10 سال بهآدلیل یک ناهماهنگی دولتی اینآگونه به درهای بسته بخورد؟
اولینآبار موضوع تولید این سیستمآعامل در سال 1379 با هدف مقابله با تهدیدات امنیتی سیستمآعامل ویندوز مطرح شد و آنآقدر مورد توجه قرار گرفت که پس از یکآآسری تحقیقات اولیه، دو سال بعد یعنی بهمن 81 مراحل عملیاتی آن آغاز شد.
این طرح، اوایل، موافقان فراوانی در دولت داشت و کمکآهای مادی و معنوی بسیاری به رشد و توسعه آن میآشد اما چند سال بعد با رویکرد دولت نهم، کمکآهای بودجهآای به این پروژه قطع شد. این در حالی بود که در اخبار مسئولان این طرح در دولت، از آن تمجید میآکردند و خود را مشتاق عملی کردن این پروژه نشان میآدادند. تمام این ناهماهنگیآها و نیز بهآطول انجامیدن این پروژه ملی باعث شد امروز پس از تلاش کارشناسان نرمآافزار برای ایجاد نسخه اولیه آن، پشتیبانی برای تولید انبوه آن وجود نداشته باشد.
دعوا بر سر چیست؟
تولید انبوه این طرح ملی، موافقان و مخالفانی دارد که تاکنون زور مخالفان آن قویآتر بوده است.
موافقان این طرح اعتقاد دارند که وجود چنین سیستمآعاملی در تمام سطوح سازمانی کشور، امنیت اطلاعات را گسترش میآدهد زیرا سورسآکد این سیستمآعامل در اختیار خودمان است و میآدانیم باید با حفرهآهای امنیتی آن چه کنیم. همچنین دیگر نیازی به پرداخت هزینه بالا برای خرید نسخهآهای اصلی ویندوز نداریم. آنآها وجود این سیستمآعامل ملی را برای وابسته نبودن به محصولات یک شرکت خارجی ضروری میآدانند.
مخالفان این طرح ادعا میآکنند بهتر است این پروژه در همان مرحله دانشگاهی خود باقی بماند تا توسعه بیشتری پیدا کند.
آنآها اعتقاد دارند این نسخه اولیه تولید شده، خلاف گرایش عمومی و تخصصی در جهان است. آنآها هنوز هم معتقدند که ویندوز بهترین و کاربرپسندترین سیستمآعامل است.
حالا که با بیآبرنامگی کار به اینآجا رسیده، دیگر ادامه این بحث بسیار بیهوده است زیرا اگر قرار باشد این نسخه به تولید انبوه برسد باید از رضایت وزارتآخانهآهای مختلف صرفآنظر کنیم زیرا تنها کافی است این نسخه را در اختیار عموم قرار دهید.
مطمئن باشید که اگر این پروژه در حد و اندازهآهای خوبی باشد حتما برایش سرمایهآگذارانی پیدا خواهد شد تا آنآرا به تولید انبوه برسانند. جنبش متنآباز در ایران هواداران بسیاری دارد و شاید بتوان به آنآها برای تولید انبوه این نرمآافزار نیمآنگاهی داشت.
این پروژه بزرگ و مهم که اواخر دهه هفتاد کار خود را با یک تیم لینوکس شروع کرد، هنوز به سرانجام نرسیده است.
همانآطور که قبلا هم گفتیم وجود چنین سیستمآعاملی که مبتنی بر لینوکس و نرمآافزارهای متنآباز و رایگان است میآتواند سازمانآهای دولتی و خصوصی کشور را از پرداخت هزینهآهای هنگفت بابت خرید سیستمآعامل و نرمآافزار نجات دهد، همچنین نباید از مزایایی چون امکان شخصیآسازی سیستمآعامل، امنیت و نیز یکپارچگی سیستمآهای سازمانی چشم آپوشید.
آنآچه باعث شد دوباره این طرح در جامعه نرمآافزاری ایران سر زبانآها بیفتد، تیتری بود با مضمون: "سیستمآعامل ملی تولید انبوه نشد."
به نقل از روزنامه همشهری، "حمید ضیاییآپرور" رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور اعلام کرده که نسخه ابتدایی سیستمآعامل ملی تولید شده است.
وی اذعان داشته است : "پس از بررسیآهای انجام شده توسط کارشناسان داخلی، این نسخه اولیه از سیستمآعامل ملی در مقابل بسیاری از تهدیدات موجود و مشکلات امنیتی سربلند بیرون آمده است و در این برهه از زمان ما تنها نیازمندیم دستگاهآهای دولتی مانند وزارت دفاع روی این طرح سرمایهآگذاری کنند و با امکانات موجود، این نسخه اولیه را به تولید انبوه برسانند."
با توجه به این موضوع که هر سازمانی، ساز خود را میآزند این وزارتآخانهآها با اجرای این طرح موافق نبودند و در نتیجه طرح ملی شدن سیستمآعامل باز به در بسته خورد.
حالا خودتان قضاوت کنید که چنین طرحی با چنین گستردگی و پیشینهآای آیا باید در این مرحله حساس به چنین مشکلی بربخورد؟
اجرای هر پروژهآای در ابتدا با ارائه یک طرح توجیهی همراه است و در آن طرح مکتوب، پیشآبینی میآشود که این طرح قرار است چگونه آغاز شود، چه مراحلی را طی کند، چقدر هزینه شود و اینآکه در نهایت چگونه اجرا شود و به سرانجام برسد.
آیا چنین پروژه مهمی که در سطح ملی مطرح شده باید پس از 10 سال بهآدلیل یک ناهماهنگی دولتی اینآگونه به درهای بسته بخورد؟
اولینآبار موضوع تولید این سیستمآعامل در سال 1379 با هدف مقابله با تهدیدات امنیتی سیستمآعامل ویندوز مطرح شد و آنآقدر مورد توجه قرار گرفت که پس از یکآآسری تحقیقات اولیه، دو سال بعد یعنی بهمن 81 مراحل عملیاتی آن آغاز شد.
این طرح، اوایل، موافقان فراوانی در دولت داشت و کمکآهای مادی و معنوی بسیاری به رشد و توسعه آن میآشد اما چند سال بعد با رویکرد دولت نهم، کمکآهای بودجهآای به این پروژه قطع شد. این در حالی بود که در اخبار مسئولان این طرح در دولت، از آن تمجید میآکردند و خود را مشتاق عملی کردن این پروژه نشان میآدادند. تمام این ناهماهنگیآها و نیز بهآطول انجامیدن این پروژه ملی باعث شد امروز پس از تلاش کارشناسان نرمآافزار برای ایجاد نسخه اولیه آن، پشتیبانی برای تولید انبوه آن وجود نداشته باشد.
دعوا بر سر چیست؟
تولید انبوه این طرح ملی، موافقان و مخالفانی دارد که تاکنون زور مخالفان آن قویآتر بوده است.
موافقان این طرح اعتقاد دارند که وجود چنین سیستمآعاملی در تمام سطوح سازمانی کشور، امنیت اطلاعات را گسترش میآدهد زیرا سورسآکد این سیستمآعامل در اختیار خودمان است و میآدانیم باید با حفرهآهای امنیتی آن چه کنیم. همچنین دیگر نیازی به پرداخت هزینه بالا برای خرید نسخهآهای اصلی ویندوز نداریم. آنآها وجود این سیستمآعامل ملی را برای وابسته نبودن به محصولات یک شرکت خارجی ضروری میآدانند.
مخالفان این طرح ادعا میآکنند بهتر است این پروژه در همان مرحله دانشگاهی خود باقی بماند تا توسعه بیشتری پیدا کند.
آنآها اعتقاد دارند این نسخه اولیه تولید شده، خلاف گرایش عمومی و تخصصی در جهان است. آنآها هنوز هم معتقدند که ویندوز بهترین و کاربرپسندترین سیستمآعامل است.
حالا که با بیآبرنامگی کار به اینآجا رسیده، دیگر ادامه این بحث بسیار بیهوده است زیرا اگر قرار باشد این نسخه به تولید انبوه برسد باید از رضایت وزارتآخانهآهای مختلف صرفآنظر کنیم زیرا تنها کافی است این نسخه را در اختیار عموم قرار دهید.
مطمئن باشید که اگر این پروژه در حد و اندازهآهای خوبی باشد حتما برایش سرمایهآگذارانی پیدا خواهد شد تا آنآرا به تولید انبوه برسانند. جنبش متنآباز در ایران هواداران بسیاری دارد و شاید بتوان به آنآها برای تولید انبوه این نرمآافزار نیمآنگاهی داشت.