عوارض کار با سرب و قلع لحیم کاری و حلالها

[Solsal]

مهم: لطفا دوستانی که این مطلب را مطالعه می فرمایند،یک تشکر درج فرمایند تا از اثر بخشی این مطلب اطمینان حاصل شود.بسیار سپاسگزارم.

با سلام
همه ما با لحیمکاری و قلع و سرب و الکل و تینر در رابطه با کار برق و الکترونیک سروکار داریم.
تماس پوستی و تنفس دود و بخارات این مواد دارای عوارض جدی است که باید از آنها اطلاع داشته باشیم.

با جستجو و مطالعه عنوان تاپیک ، مجموعه اطلاعات ذیل بدست آمده است:
1- دود ناشی از فلاکس و روغن لحیم، باعث کاهش ظرفیت تنفسی افراد می شود.
2- در حین لحیمکاری با هویه (که بین 300 تا 450 درجه دمادارد) و نیز کار با وان قلع یا دستگاه WAVE SOLDERING یا REFLOW SOLDERING ....
مقداری از قلع+سرب تبخیر می شود و به همراه دود ها و بخارات می تواند وارد مجاری تنفسی و ریه شود که عوارض ذیل را دارد:
قلع : عوارض پوستی و پنومو کنیوز خوش خیم
سرب : قولنج روده - ناراحتی معده و روده- کم خونی و ضعف - تخریب سلسله اعصاب
تینر : حساسیت پوستی

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

298 : مجله دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید صدوقی یزد تابستان 1384; 13(3):21-25.

بررسی پارامترهای اسپیرومتری و فراوانی علایم تنفسی در پرسنل لحیم کاری یک کارخانه تولید لوازم الکترونیک

صادق نیت حقیقی خسرو*,میرمحمدی میبدی سیدجلیل,لطفی سیدسعید,صفوی عنایت

* گروه طب کار دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی تهران


مقدمه: با توجه به مواجهات ریوی متعدد لحیم کاران در صنایع الکترونیک نظیر اسیدها، قلیاها و Fume های لحیم کاری، این مطالعه بر روی 107 نفر از پرسنل لحیم کار و اداری یک کارخانه تولید لوازم الکترونیک در تهران جهت بررسی تاثیر لحیم کاری بر عملکرد ریه در دراز مدت صورت گرفت.

روش بررسی: ابتدا 47 نفر لحیم کار و 66 نفر غیر لحیم کار (مجموعا 107 نفر) به طور تصادفی انتخاب شدند. کلیه افراد لحیم کار در بخش لحیم کاری دستی مشغول به کار بوده و از سیم لحیم شامل آلیاژی از سرب و قلع و روغن مخصوص لحیم کاری (Flux) استفاده می کردند. افراد غیر لحیم کار در بخشهای اداری همان کارخانه و در ساعات کاری و نوبت کاری مشابه با لحیم کاران مشغول به کار بوده و هیچگونه سابقه لحیم کاری نداشتند. پس از تکمیل پرسشنامه استاندارد تنفسی، برای هر فرد حداقل 3 نوبت اسپیرومتری قبال قبول در شرایط یکسان و مطابق با معیارهای (ATS) انجام گرفت. (افراد سیگاری وارد این مطالعه نشدند).

نتایج: در مقایسه پارامترهای اسپیرومتری بین 2 گروه لحیم کار و غیر لحیم کار اختلاف معنی داری بین میانگین FEF25-75% مشاهده شد (p=0.03). همچنین بین میانگین (p=0.026) FEV1/FVC و میانگین (P=0.04) PEFR در گروه لحیم کار و غیر لحیم کار اختلاف معنی دار بود. پس از کنترل فاکتور مخدوش کننده سن، رابطه معنی داری بین میزان سال های اشتغال به لحیم کاری و کاهش پارامترهای اسپیرومتری در مورد FEF25-75% و FEVl/FVC به دست آمد. ضرایب به دست آمده به ترتیب: (P=0.02) CC=0.24 و (P=0.002) CC=0.32 بود. همچنین فراوانی علایم تحریک چشم و بینی در گروه لحیم کار نسبت به گروه غیر لحیم کار به طور معنی داری بیشتر بود (p=0.007). در مورد سرفه و تنگی نفس مرتبط با کار تفاوت بین دو گروه معنی دار نبود.

نتیجه گیری: به نظر می رسد لحیم کاری در مطالعه فوق عامل کاهش پارامترهای اسپیرومتری با الگوی انسدادی به ویژه در مجاری هوایی کوچک (Small airway) است. این مطالعه در راستای مطالعات قبلی انجام شده در سایر کشورها، نیاز به اقدامات پیشگیرانه در این حرفه نظیر استفاده از تهویه موضعی موثر و استفاده از مواد جایگزین در این صنعت را بیش از پیش مورد تاکید قرار می دهد.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

مسمومیت با سرب
از آقای sajadb
تاریخچه:
سرب از اولین فلزاتی است که بشر استفاده از آن راآموخت ایرانیان ،یونانیان و رومیان باستان از آن برَای ساخت سکه لعاب کوزه ، ساخت لوله های آب رسانی وظروف آشپزخانه استفاده می کردندبا گذشت زمان استفاده از آن سرعت گرفت وامروزه بین فلزات غیر آهنی بیشترین مصرف را دارد و باعث شا یع ترین مسمومیت شغلی (ساتورنیسم)میگردد. سرب فلزی است به رنگ خاکستری مایل به آبی ،چکش خوار که در برابر خوردگی مقا وم میباشد این فلز در بدن انسان هیچ گونه وظیفه بیولوژیکی مفیدی ندارد
مصارف سرب :
بیشترین میزان سرب درکارخانه های باتری سازی،کابل سازی آلیاژسرب و قلع در لحیم کاری ساخت ورقهای سرب جهت کنترل صدا و ارتعاش و اشعه رادیواکتیو اکتیو ،ساخت گلوله،تهیه رنگها و لاستیک پلاستیک،شیشه طبی وغیره حشره کشهالعاب سفال وچینی ولعاب موزاییک استفاده میشود. ترکیبات آلی سرب مانند تترا اتیل سرب و تترا متیل سرب به عنوان ضد ضربه در سوختها بکار می رود.
مواجهه
سرب در همه جا وجود دارد و محیطی را نمی توان یافت که فاقد سرب باشد از این رو جذب از طریق هوای محیط ،غذا و نوشیدنی ها غیر قابل اجتناب ست.تماسهای شغلی شایعترین ومهمترین راه مواجهه از منابع غیر طبیعی است.نکته ای که ذکر آن ضروری است اینکه صرف وجود سرب در محیط کار دلالت بر خطر مسمومیت ندارد ارزیابی احتمال خطر باید بر اساس اندازه گیری و پایش سرب هوا و نمونه گیری از محلهای مشخص ، در نظر گرفتن اندازه ذرات ،مدت مواجهه ، غلظت مواد ،رعایت اصول کنترل مهندسی ،استفاده از وسایل حفاظت فردی و اندازه گیری سرب خون کارگران اشد. بطورکلی عواملی که میزان خطر مواجهه شغلی را مشخص می کند به سه دسته تقسیم می گردد:
الف- فرایندهای کاری که در آنها حرارت زیاد بیش از 1000 درجه وجود دارد این فرایند سبب تشکیل گردوغبار و دمه های بیشتری میگردد.
ب- رعایت اقدامات پیشگیری فنی نظیر تهویه عمومی وموضعی
ج- بهداشت و پاکیزگی محیط کار
عملیات معدنکاری باعث تولید مقادیر زیادی گردوغبار ودمه می گردد.کارگرانی که از قراضه ها سرب را بازیافت می کنندوکارگران شاغل در کارخانجات هنگامی که توسط اسپری رنگ پاشی و نقاشی می کنند بیشتر در معرض خطر هستند کارگران برشکار و جوشکار در اثر برداشتن پوشش سربی روی صفحات و کارگران کارخانجات مهمات سازی واسلحه سازی ،شیشه سازهادر مواجهه با مقادیرقابل توجهی از سرب می باشند افراد ساکن در مناطق مجاور کارخانجات ذوب سرب ممکن است در اثر آلودکی هوا آب و خاک با سرب مواجهه داشته با باشند.
جذب سرب
مهمترین راه جذب سرب از طریق ااستنشاق میباشد و جذب گوارشی در مرحله دوم قرار می گیرد کمبود آهن و کلسیم وغذاهای چرب باعث افزایش جذب گوارشی سرب می گردد
استخوان محل اصلی رسوب سرب است که مانند کلسیم در استخوان تجمع می یابد و به مرور زمان مقدار آن افزایش می یابد سرب بسیار آهسته از بدن دفع می گردد و راه عمده آن از طریق کلیه صورت می گیرد وراههای دیگر دفع سرب شامل مدفوع ، مو ناخن دندانها وپوسته ریزی و.. است. دفع سرب از شیر مادر باعث در معرض خطر قرار گرفتن شیرخوار می گردد.مدت زمانی که نیمی از سرب از بدن دفع می گردد 5 تا 10سال می باشد.در داخل سلول سرب با آنزیمهای سلولی متعددی از قبیل آنزیمهای سنتز هم تداخل ایجاد می کند سرب به غشای میتو کندری اتصال یافته و مانع سنتز پروتئین و اسید های آمینه می گردد.بطور کلی سرب موجود در بدن چهار جایگاه دارد که عبارتند از:
. خون واعضای داخلی بدن
. پوست وعضلات
. استخوان
. عوارض سرب
عوامل خونی: در مسمومیت سرب آنمی یک علامت مشخصی است آنمی در بالغین معمولا خفیف تا متوسط و در اطفال گا هی شدید است.کم خونی به علت مهار سنتز
همو گلوبین وکا هش طول عمر گلبولهای قرمز ایجاد میشود.آنمی سرب اغلب با رنگ پریدگی پوست همراه است که تناسبی باشدت بیماری ندارد.
عوارض عصبی:
که به صورت التهاب مغز تظاهرات عصبی ناشی از سرب شامل سردرد وضعف حافظه ،اختلال در تمرکز حواس،بی قراری ،سر گیجه می باشد استفراغ ممتد و جهنده،بی حالی و خواب آلودگی می باشد.فلج سربی وافتادگی مچ دست حالت شایع بیماری است.
عوارض کلیوی
ناراحتی کلیه که به صورت کاهش بازجذب اسیدهای آمینه ،گلوکز،اسید سیتریک و فسفات تظاهر می کند افزایش اوره خون که باعث رسوب کریستالهای اسید اوریک (اوره)در مفاصل میگردد که این حالت مشابه بیماری نقرس می باشد.
عوارض گوارشی
علائم شامل کا هش اشتها ،اختلال در هضم غذا،اسهال و یبوست میباشد.
از نشانه های مشخص دیگر مواجهه با سرب خطوط آبی رنگ روی لثه(حاشیه بورتون) می باشد.از عوارض دیگر تماس با سرب از دست دادن دندانها در سنین پایین و افزایش فشار خون می باشد
پیشگیری
_ اقدامات فنی شامل استفاده از سیستم تهویه عمومی و موضعی
_ جایگزینی سرب با موادی که دارای سمیت کمتر می باشند
_ پاکیزگی محیط کار و بهداشت فردی
همیشه د ستهای خود را قبل خوردن و آشامیدن بشویید
هنگامی که در محل کار خود هستید تنها در محلهای تعیین شده بخورید و بیاشامید
کف اتاقها به جای جارو کشیدن با جاروبرقی ودستمال پاکیزه نمایید تا از پخش شدن
گردو غبار سرب جلوگیری گردد.
_اندازه گیری سرب هوای کارگاه
_استفاده از وسایل حفاظت فردی
_معاینات قبل از استخدام
هدف از این کار عدم جایگزین نمودن کارگران مبتلا به بیمایهایی که فرد رابا مواجهه با سرب حساستر می کند شامل آنمی عادت به جویدن ناخن بیماریهای قلبی-عروقی زخم معده بیماری عصبی وروانی بیماری کبد و کلیه و...
_رإ¾إ¾إ¾إ¾ژیم غذایی مناسب
_مصرف سه وعده غذا در طول شبانه روز
_مواد غذایی مصرفی غنی از کلسیم و آهن باشد
به منظور کمک به جذب آهن مواد غذایی حاوی ویتامین ث (لیموگوجه،پرتغال و&hellipمصرف گردد.

لینکها: اولی را حتما مطالعه فرمایید.
http://hse-mehrzad.blogfa.com/post-304.aspx

http://jssu.hbi.ir/browse.php?a_code...g=fa&sid=1
وhttp://www.iranvij.ir/forum/%D8%A7%D...%B1%D8%A8.html
وhttp://www.medlib.ir/Article/Article.aspx?ari=34196
وhttp://www.npchse.net/health/pdf/HAL...20SHIMIAYE.pdf
و...

شایسته است که ما هم به طرف حذف سرب از فعالیتها حرکت کنیم.
ROHS

با سپاس

پ.ن: دوستان محترم مدیران سایت، لطفا این مطلب را مهم کنید تا دایما در معرض دید دوستان باشد.

[mostafahk]

پاسخ : عوارض کار با سرب و قلع لحیم کاری و حلالها

دقیقا درسته
من و پدرم که تنها اعضای خانوادمون هستیم که با الکترونیک و لحیم و ... سرو کار داریم تعدادی از مشکلات که گفتید رو داریم که خوشبختانه زیاد شدید نیستن.
من از فردا برای مونتاژهای طولانیم حتما ماسک استفاده میکنیم.
خیلی ممنون چون از بچگی با لحیم سروکار داشتم همیشه فکر میکردم دود لحیم خیلی کم ضرره و اصلا رعایت نمیکردم.

[v.nassiri]

پاسخ : عوارض کار با سرب و قلع لحیم کاری و حلالها

دقیقا درسته
من و پدرم که تنها اعضای خانوادمون هستیم که با الکترونیک و لحیم و ... سرو کار داریم تعدادی از مشکلات که گفتید رو داریم که خوشبختانه زیاد شدید نیستن.
من از فردا برای مونتاژهای طولانیم حتما ماسک استفاده میکنیم.
خیلی ممنون چون از بچگی با لحیم سروکار داشتم همیشه فکر میکردم دود لحیم خیلی کم ضرره و اصلا رعایت نمیکردم.

با تشکر از مطالب مفید جناب solsal
مصطفی جان با ماسک هم نمیشه کاری کرد. تنها راهش که کمی جلوشو بگیره اینه که چند متر از این لوله های قابل انعطاف هود آشپزخونه بگیری و یه سرش رو کنار میزت که لحیم کاری انجام میدی و سر دیگش رو هم بیرون اتاق تو هوای آزاد بزاری. بعد یه فن هم متناسب با ابعاد لوله براش بزاری تا از این طرف مکش داشته باشه و دود و بخارات سرب و گازها رو بکشه ببره بیرون.

پی نوشت:
برام جالبه چرا اینجا نگفتی : "بچه تا سرب و این گازها رو نخوره بزرگ نمیشه که!!!"

[mostafahk]

پاسخ : عوارض کار با سرب و قلع لحیم کاری و حلالها

برام جالبه چرا اینجا نگفتی : "بچه تا سرب و این گازها رو نخوره بزرگ نمیشه که!!!"

ممنون که اصلاح کردی. کلا این چیزا برای بزرگ شدن بچه لازمه.

[faraday]

پاسخ : عوارض کار با سرب و قلع لحیم کاری و حلالها

سلام ممنون از مطالب مفیدی که گذاشتید

به نظرتون چه راه جایگزینی میشه استفاده کرد به جای لحیم کاری؟؟

[vahid-elect]

پاسخ : عوارض کار با سرب و قلع لحیم کاری و حلالها

به نظرتون چه راه جایگزینی میشه استفاده کرد به جای لحیم کاری؟؟

منم دقیقا همین سوال رو دارم.
البته من همیشه در لحیم کاری نکاتی مثل این : هیچ وقت تو فضای بسته لحیم کاری نمیکنم و حتما از تهویه قوی استفاده میکنم - برای کارها آزمایشی میشه از برد بورد استفاده کرد.
اصلا یه پیشنهاد عالی : اگر در مناطق زیاد سرسیر و زیاد گرمسیر نیستید و کارهای لحیم کاریتون زیاده، به نظرم اتاق های خاصی رو برای اینکار میشه درست کرد به گونه ای که هوای آزاد مدام اونجا جریان داشته باشه و هزینه چندانی هم نداشته باشه. مثلا سقف و دیوار کمی فاصله داشته باشه، یا از پایین هم همینطور. پنجره ها که دیگه معلومه که باید بزرگ و توری باشه.

[mahdi_el2000]

پاسخ : عوارض کار با سرب و قلع لحیم کاری و حلالها

اقا دستت درد نکنه مطالب جالبی بود . ولی نمی دونم چرا من وقتی که بوی لحیم کاری بلند می شه احساس بهتری پیدا می کنم و یه جورایی انگاری اعتیاد بهش پیدا کردم . راستی لحیم کاری با فلکس یه چیز دیگست .

یه نکته ای که خیلی مهم است اینکه حتما بعد از لحیم کاری دستتون رو بشویید .

[بنده خدا]

پاسخ : عوارض کار با سرب و قلع لحیم کاری و حلالها

فنی که قبلا استفاده میکردم قوی نبود در نتیجه آنقدر حساس شدم که هویه رو در فضای بسته روشن میکنم عوارضش رو میبینم.
وقتی لحیم کاری میکنم معده ام ناراحت میشه حتی پوستم خشک میشه .
مکش تمام دود لحیم جهت سلامتی الزامی است.

[electronicnarm2010]

پاسخ : عوارض کار با سرب و قلع لحیم کاری و حلالها

من خودم سر این موضوع ریه هام خیلی درد می کرد و مدام گلو درد شدید داشتم تا اینکه متوجه شدم علتش همین سرب و روغن لحیم ممنون بابت این تاپیک مفیدتون

[mhjeca]

پاسخ : عوارض کار با سرب و قلع لحیم کاری و حلالها

اقا دستت درد نکنه مطالب جالبی بود . ولی نمی دونم چرا من وقتی که بوی لحیم کاری بلند می شه احساس بهتری پیدا می کنم و یه جورایی انگاری اعتیاد بهش پیدا کردم . راستی لحیم کاری با فلکس یه چیز دیگست .

آره من هم همینطور!

یکسری از ما فنی کار ها نمیتونیم اتاق و مکش و ... داشته باشیم . مثلا بخشی از کار ما تعمیر در محیط های مختلفه .
اونجا می شه دوتا کار کرد:
1- مثل گاگولا کله رو روی هویه نگیریم تا هویه کاری بهتر دیده بشه! دود به خاطر گرم بودن معمولا مستقیم بالا میاد!!!
2- یه فن 220v-12*12 بخریم و بذاریم کنار کارمون که مستقیم بزنه تو کار . دوتا مضیت داره یکی اینکه دود رو یه یکی دو متری می بره اون طرف ( البته فن رو اگر روبروی خودتون نذارید!!!!) بعدم اینکه کار رو مدام خنک می کنه و بعد از برداشتن هویه محل هویه کاری سریع خنک می شه و دود کمتری داره
موفق باشید

[ic 555]

پاسخ : عوارض کار با سرب و قلع لحیم کاری و حلالها

ما دوران دبیرستان یه معلم فیزیک داشتیم
این به ما میگفت اگه میخوایید معلم بشید گچ بخورید!
یادش بخیر....

[مهدی مهری]

پاسخ : عوارض کار با سرب و قلع لحیم کاری و حلالها

ما دوران دبیرستان یه معلم فیزیک داشتیم
این به ما میگفت اگه میخوایید معلم بشید گچ بخورید!
یادش بخیر....

ما کلا اومدیم رشته الکترونیک که همین چیزها رو بخوریم!

[milad-admin]

پاسخ : عوارض کار با سرب و قلع لحیم کاری و حلالها

سلام ممنون از راهنمای دوست خوب ما به امید روزی که هیچ کس با این مواد بیمار نشه ولی دوستان ما یکم بی احتیاتی میکنن یادشون رفته که اول ایمنی مهم هست بعد کار یادشون نیست که ما یه عمری کار میکنم با تجربه میشم باید این تجربیات را به دیکران انتقال بدیم ولی اگر دچار این بیاماری بشیم زود از کار باید دست بکشیم دیگه تجربه ندارم بیدم به دیگران پس اول ایمنی بعد کار موفق باشید

[trrstrima]

پاسخ : عوارض کار با سرب و قلع لحیم کاری و حلالها

سلام مهندس
خیلی ممنون بابت اطلاعات مفیدتون
یه مدت زیادیه که داریم با خمیر لحیم کار میکنیم

اون گاز و بخار هایی که موقع حرارت دهی ازش بلند میشه وحشتناکه! حد اقل دو بار هرکدوممون افقی شدیم توی بیمارستان! :surprised:
تا بالاخره یه تهویه ی خفن گزاشتیم و راحت شدیم!
بخار فلکس , بخار جیوه , یه چیز افتضاحیه که نگو! یکی از عوارض بخار جیوه "خنگ" شدنه :mrgreen: روم اثر کرده بدجور :|

[لحيم]

پاسخ : عوارض کار با سرب و قلع لحیم کاری و حلالها

سلام

فلاکس بسیار سمیه البته نه خودش بلکه دودی که از ان هنگام لحیم کاری متصاعد میشه. هر چه درجه حرارت لحیم کاری بیشتر میزان سم متصاعد شده بیشتر. اگر اماتور هستید صرفا مراقب باشید تا هنگام کار دود را تنفس نکنید. ام اگر شغل شما این است حتما بدنبال سیستم تصفیه دود باشید. سری به سایت weller.ir بزنید. در اروپا و امریکا ازاد کردن گاز به محیط هم به جهت سلامتی جامعه ممنوع است، لذا باید دود تصفیه شده ومواد زائد ان از طریق فیلترینگ جدا گردد.
ضمنا برای جلوگیری از مشکلات سرب استفاده از لحیم بدون سرب ظبق استاندارد ROHS II در بسیاری صنایع اروپا الزامی شده. برای اطلاعات بیشتر به سایت بالا مراجعه کنید.
مراقب سلامت خودتون و جامعه باشید :bye