سوالاتی من باب ساخت PCB توسط اسپری Positive20

[shankimout]

سلام علیکم ، اقا این Printed Artwork دیگه جواب نمیده ! بران شدیم یه دونه از این Positive20 ها بخریم . همه چی حاضرهآآآ ، لایت سورس ، محلول NaOh ، تاریکخانه ، هیتر و اسید پرکلروفر ...

فقط تنها مشکلی که الان دارم اینه که هر کاری میکنم نمیتونم فیبر رو یکسان اسپری کنم . با فاصله 30 سانت و زاویه 45 درجه اسپری میکنم اما هیچ رقمه مغر نمیاد ! همش یا دوروبرش جمع میشه یا اینکه همه جا یکسان نیست . درضمن اسپری هم مونده هست . شوما چیجوری میزنید ؟!

ایا در هنگام اسپری کردن یا دولوپ حتما باید توی تاریک خونه باشیم ؟! نمیشه زیر نور لامپ تنگستن بود ؟! یا حداقل یه زره ؟!

مدت زمان نور دهی چقدر باشه خوبه ؟! لایت سورسی که ساختم دوتا لامپ مهتابی داره دقیقا یه جعبه مقوایی که به اندازی لامپ مهتابی و عرض 20 سانت که کاملا با فویل الومینیوم پوشیده شده . 10 دقیقه بسه؟!

امروز من باب تست یدونه رو نوردهی کردم . 15 دقیق و گزاشتمش تو دولوپر . بعد 2 دقیق یه چیزایی نمایان شد که زیاد جالب نبود . یعنی رنگش خیلی کمرنگ بود ! این یعنی چی ؟! محلول سود غلیض بود یا نوردهی خوب نبود یا رنگ کم گرفته بود اونجارو ؟!

وقتی فیبر رو میندازی تو دولوپر دیگه بی رنگی محلول ازبین میره و رنگ توش کمی حل میشه . ایا ازاین محلول میشه بازم استفاده کرد یا باید برم دوباره محلول سود و اب درست کنم ؟!

من از کالک استفاده میکنم . دوتارو میزارم روهم . اینکار مشکلی در نوردهی ایجاد نمیکنه !؟

[shahryaralizadeh]

پاسخ : سوالاتی من باب ساخت PCB توسط اسپری Positive20

سلام دوست من برا سوالت یک مقاله ای دارم و اگه خواستی میتونم ترجمه کاتالوگ اسپری را هم بهت بدم فقط مشکل اینجاست که نمیدونم کجا upload کنم اگه یه سایتی میدونی بگو تا هر دو مقاله رو بهت بدم مرسی

[shankimout]

پاسخ : سوالاتی من باب ساخت PCB توسط اسپری Positive20

همین جا میتونی تو اپلود سنتر بزاری .

[.: Parham :.]

پاسخ : سوالاتی من باب ساخت PCB توسط اسپری Positive20

علیکم السلام!

کلا پاشیدن اسپری به صورت یکسان کار خیلی مشکلیه! (و همین مساله باعث شد که من در نهایت Pos 20 رو هم بزارم کنار و برم سراغ لمینیت) اولا سطح باید کاملا تمیز باشه و تو محیط اصلا غبار نباشه! هنگام اسپری کردن اصلا نیازی به تاریکخونه نیست! فقط زیر نور مستقیم آفتاب (یا هر منبع UVآ دیگه) نباشه! همین. بعد از اسپری زدن در یک محیط تاریک میزارین تا خشک بشه (۲۴ ساعت در حالت عادی) و یا تو فر (باز هم تاریک) با همون دمایی که تو راهنماش ذکر شده و به مدت حدود ۱۵ دقیقه. اینجا هم خیلی مهمه که زیاد داغ نشه! چون میسوزه! خیلی خشک میشه و میچسبه به PCB و خاصیتش رو از دست میده. این از اسپری کردن و نوردهی.

حالا نوردهی: این ماده نسبت به UV A یعنی طول موج بین 315-400 نانومتر حساسه که فقط تو نور آفتاب و لامپهای UV مناسب به مقدار کافی پیدا میشه. حتی لامپ مهتابی عادی اصلا به میزان کافی این نور رو نداره. من دو تا CLEO 15W فیلیپس گرفتم، مثل مهتابی ظاهرش ولی چون ۱۵ واته خیلی کوچیکه. قیمتش هم هر لامپ ۴۵۰۰ تومن. با این دو تا لامپ حدود ۱۵ دقیقه نوردهی کافیه. بهترین تصویر رو میشه با فیلمی که در لیتوگرافی تهیه میشه بدست آورد (فقط حواستون باشه که براتون پوزیتیو بگیرن!). من خودم با کالک اصلا تست نکردم ولی طبعا نباید به دقت فیلم دربیاد. من با فیلم تا ۳ دهم میلیمتر رو هم در آوردم! تصویر (همون فیلم یا کالک) باید کاملا با سطح PCB در تماس باشه که فقط به مناطق مورد نظر نور برسه. بهترین کار اینکه که PCBآ روی یک سطح کاملا صاف باشه بعد فیلم رو روش بزارید و بعد هم یک شیشه و بعد هم منبع نور.

غلظت دولوپر هم کاملا مشخصه. ۷ گرم سود در یک لیتر آب. اگر کمتر باشه خیلی اذیت میشین و جواب نمیده! اگر بیشتر باشه خیلی سریع کل طرح رو پاک میکنه. البته با توجه به اینکه سود آزمایشگاهی در دسترس همگی نیست و البته حتما قیمتش بیشتره، باید یه مقداری به تجربه اون مقدار سود رو بدست بیارید. همین چانتهآها که برای باز کردن چاه تو خونه استفاده میشه! سود هست. البته تهران تو ناصر خسرو بسته ۲ کیلویی سود رو میدن ۱۵۰۰ تومن (البته صنعتی نه آژمایشگاهی) .
تو دولوپر قسمتهایی که نور میخوره باید کاملا با سود شسته بشه. چون وجود کمترین آثاری از این ماده روی هر قسمتی از فیبر باعث میشه که اون قسمت با اسید هیچ واکنش نشون نده و طبعا مس برداشته نشه.

بعد هم که اسید کاری که نیاز به محلول اسید با غلظت مناسب و داغ داره!

از محلول دولوپر هم میشه چندبار استفاده کرد.

ارادتمندیم.

[shankimout]

پاسخ : سوالاتی من باب ساخت PCB توسط اسپری Positive20

ممنون خیلی خوب بود . والا سطح هم تمیزه . غبار هم فقط تو خلا نیست دیگه :mrgreen: . من شبا دست به اسپری میشم که UV کمتر پیداش بشه . خشک کرد مشکلی نیست . هیتر دارم که دما و زمان رو بهش میدی و خلاص .

برا نور دهی ، یه بنده خدایی (آاجنبی بود) تو بلاگش نوشته بود که با دوتا لامپ مهتابی هم میشه فقط زمان نوردهی باید بالاتر باشه . همونطور که تو bmc فرمودید باید از لامپ UV استفاده بهش که در دسترس من نبود . اون بابا میگفت با 4 تا لامپ UV 20 وات نوردهی میکنه و زمان نوردهیش هم بین 60 تا 90 ثانیه هست . حالا شما یکم زیاد نور نمیدی ؟!

اگر مدت نوردهی زیاد باشه چه اتفاقی میوفته ؟! خلاصه این نور یه زره هم که شده از جا هایی که نباید عبور کنه ، عبور میکنه دیگه !؟

فیلم رو چطوری درست میکنن ؟! و هزینش چقدره ؟! من از طرفی میخوام که هر وقت هرطرحی رو دارم کاملا خودم و به قیمت پایین تر از بازار و بدون وقفه برای خودم تهیه کنم . طبعا اگر مشکل اسپری کردن حل بشه چیز دیگه ای باقی نمیمونه . ولی فیلم گرفتن فکر کنم برای هر A4 هفت هشت هزارتومنی بشه؟! شما چقدر میدید فیلم تهیه میکنند ؟!

---

سود ازمایشگاهی خیلی با صنعتی فرق داره ؟! من سود ازمایشگاهی تهیه کردم . والا نمیدونم چند گرم بود ولی فکر میکنم یک قاشق غذا خوری بوده باشه . منم اونو توی تقریبا 3 لیتر اب ریختم . محلول سود زیاد اصولی نیست ولی دفعه اول مشکلی با سود نداشتم . بعد دو دقیقه نصف فیبر که خوب اسپری شده بود خوب در اومده بود ولی بقیشه مشکل دار بود .

---

درکل پس شما از اسپری استفاده نمیکنید !؟ من سر این قضیه نصف اسپری رو به فنا دادم . این روش لمینت هم خوبه . میشه یه توضیح درباره خود این لمینت بدی ؟! من چند جا پرسیدم ولی نتونستم پیداش کنم . اسم و رسم اصلیش چیه ؟! چون لمینت چندین معنی داره . و اگه ممکنه بگین از کجا تهیه کردید و قیمتش رو هم بگید .

یه دنیا ممنون .

[amir_moayeri]

پاسخ : سوالاتی من باب ساخت PCB توسط اسپری Positive20

. . این روش لمینت هم خوبه . میشه یه توضیح درباره خود این لمینت بدی ؟! من چند جا پرسیدم ولی نتونستم پیداش کنم . اسم و رسم اصلیش چیه ؟! چون لمینت چندین معنی داره . و اگه ممکنه بگین از کجا تهیه کردید و قیمتش رو هم بگید .

یه دنیا ممنون .

با سلام

روش لمینیت هم مشابه روش پزیتیو است ، با این تغییر که در این روش بجای حساس کردن سطح فیبر با اسپری پزیتیو ، این سطح رو با یک ورق نازک که از ماده ای حساس به نور شبیه به پزیتیو ساخته شده ، پوشانده ( این ماده روی سطح مسی بورد بصورت ورقه چسبانده میشود ) و مابقی عملیات ( نوردهی ، ظهور نقشه ، چاپ بورد) به همان صورت ذکر شده ، انجام میپذیرد .
برای داشتن بورد بهینه تر و پیشنهاد میگردد که ابتدا سوراخکاری پایه های قطعات انجان شده و پس از صاف نمودن سطح بورد با نرمترین سنباده و شستشوی بورد ، مابقی کارها ، انجام شود .

[shankimout]

پاسخ : سوالاتی من باب ساخت PCB توسط اسپری Positive20

ممنون . این ورقه اسمش چیه و از کجا میشه پیدا کرد ؟!

[.: Parham :.]

پاسخ : سوالاتی من باب ساخت PCB توسط اسپری Positive20

ممنون خیلی خوب بود . والا سطح هم تمیزه . غبار هم فقط تو خلا نیست دیگه :mrgreen: . من شبا دست به اسپری میشم که UV کمتر پیداش بشه . خشک کرد مشکلی نیست . هیتر دارم که دما و زمان رو بهش میدی و خلاص .

برا نور دهی ، یه بنده خدایی (آاجنبی بود) تو بلاگش نوشته بود که با دوتا لامپ مهتابی هم میشه فقط زمان نوردهی باید بالاتر باشه . همونطور که تو bmc فرمودید باید از لامپ UV استفاده بهش که در دسترس من نبود . اون بابا میگفت با 4 تا لامپ UV 20 وات نوردهی میکنه و زمان نوردهیش هم بین 60 تا 90 ثانیه هست . حالا شما یکم زیاد نور نمیدی ؟!

اگر مدت نوردهی زیاد باشه چه اتفاقی میوفته ؟! خلاصه این نور یه زره هم که شده از جا هایی که نباید عبور کنه ، عبور میکنه دیگه !؟

فیلم رو چطوری درست میکنن ؟! و هزینش چقدره ؟! من از طرفی میخوام که هر وقت هرطرحی رو دارم کاملا خودم و به قیمت پایین تر از بازار و بدون وقفه برای خودم تهیه کنم . طبعا اگر مشکل اسپری کردن حل بشه چیز دیگه ای باقی نمیمونه . ولی فیلم گرفتن فکر کنم برای هر A4 هفت هشت هزارتومنی بشه؟! شما چقدر میدید فیلم تهیه میکنند ؟!

---

سود ازمایشگاهی خیلی با صنعتی فرق داره ؟! من سود ازمایشگاهی تهیه کردم . والا نمیدونم چند گرم بود ولی فکر میکنم یک قاشق غذا خوری بوده باشه . منم اونو توی تقریبا 3 لیتر اب ریختم . محلول سود زیاد اصولی نیست ولی دفعه اول مشکلی با سود نداشتم . بعد دو دقیقه نصف فیبر که خوب اسپری شده بود خوب در اومده بود ولی بقیشه مشکل دار بود .

---

درکل پس شما از اسپری استفاده نمیکنید !؟ من سر این قضیه نصف اسپری رو به فنا دادم . این روش لمینت هم خوبه . میشه یه توضیح درباره خود این لمینت بدی ؟! من چند جا پرسیدم ولی نتونستم پیداش کنم . اسم و رسم اصلیش چیه ؟! چون لمینت چندین معنی داره . و اگه ممکنه بگین از کجا تهیه کردید و قیمتش رو هم بگید .

یه دنیا ممنون .

نور زیادی که اگر به قسمتهایی که نیابد نور بخوره نرسه مشکلی ایجاد نمیکنه. خوب طبعا هرچی وات بیشتر باشه زمان کمتر میشه. بعد هم چون این اسپری ها همشون تاریخ مصرف گذشته هستند اون زمانها و مقادیر دقیقی که تو راهنما ذکر شده جواب نمیده! برای همین شاید لازم باشه که بیشتر نور بدین.

برای فیلم هم که عرض کردم لیتوگرافی. اینجا هر A4 اش اصطلاحا آرشیوی به حساب میاد و حدود ۳۵۰۰ تومن هزینش میشه.

سود آزمایشگاهی خالص تره و میشه دقیقا همون ۷ گرمش رو توی یه لیتر آب ریخت و مطمئن بود، ولی صنعتی اون خلوص رو نداره. و باز هم چون این اسپری ها تاریخ گذشته هستند شاید غلظت بیشتری نیاز باشه! برای همینه که همش تجربیه!

-------

و اما لمینیت. اولا که اسم خاصی من هم نمیشناسم. اینایی که کارشون PCB ایه میگن لمینیت! خارجکیش میشه Photoresist Film یا فیلم حساس به نور!
دوما که برای این لمینیت ها باید فیلم نگاتیو استفاده کنید و نه پوزیتیو.
سوما که موادش یه مقدار متفاوته! تو محلول جوش شیرین ظاهر میشه و بعد از اسید کاری هم باقیموندش در محلول سود غلیظ برداشته میشه.

من تهران از فروشگاه هیوا تو جمهوری میگیرم. شمارش اینه: 66678859 البته احتمالا! اگر اشتباه بود بگو دوباره ببینم! اینا ظاهرا از Eternal تایوان میگیرن. اگر درست خاطرم باشه عرض ۳۰ سانت هر متر ۱۵۰۰ تومن.

---

حالا که این روشها ذکر شد، یه چیز جالب هم بگم. نتایج همین بلایی است که P20 سر من آورد!. اینجا رو ببینید: http://techref.massmind.org/techref/pcb/etch/directinkjetresist.htm
دایرکت پی سی بی اینکجت! همین پرینترهای اپسون رو دستکاری میکنن و بعد با یه سری جوهرهای اپسون که مخصوص فتو و ضد آب هست و ظاهرا برخی رنگهاش در صورتی که کاملا خشک بشن ضد اسید! مستقیما طرح رو روی PCBآ پرینت میکنند! باقی اطلاعات رو خودتون زحمتش رو بکشید! یکی اگه حوصله داشت همچین چیزی درست کرد و البته اگر جوهرش رو اینجا پیدا کرد، چیزه خوبی میشه و احتمالا مشتری زیاد داشته باشه!

[saleh]

پاسخ : سوالاتی من باب ساخت PCB توسط اسپری Positive20

سلام:
طرز ساخت فیبر مدار چاپی به روش لامینت

مواد لازم: لامینت ، طلق ترانسپرنت یا فیلم از روی نقشه مدار یا کاغذ کالک که نقشه مدار روی آن پرینت شده باشد.

مواد لازم برای چاپ مدار بر روی فیبر بروش لامینت :

1 – لامینت به سطح مقطع مورد نیاز ( لامینت ماده ای ژلاتینی و حساس به نور است که بین دو لایه طلقی شفاف نازک قرار گرفته است )

2 – طلق ترانسپرنت یا فیلم و یا طرح چاپ شده مدار نگاتیو بر روی کاغذ کالک

3 – اسید ( پرکلرودوفر ) ، آب و ظرف پلاستیکی

شروع کار :

برای شروع کار لازم است از طرح مورد نظرتان یک پرینت نگاتیو داشته باشید . پرینت نگاتیو را می توانید بر روی کاغذ کالک شفاف چاپ کنید یا به یکی از روشهای عکاسی ، بکمک یک فروشگاه مهرسازی از آن فیلم بگیرید . توجه نمایید که نقشه مدار چاپ شده شما حتما باید نگاتیو باشد . ( محل نوارهای مسی و خطوط خالی و بقیه جاهای مدار سیاه باشد ) فیبر مسی را با سمباده نرم و یا با شستن ، کاملا تمیز و عاری از چربی نمایید . در یک جای کاملا تاریک لامینت را از پوشش سیاه رنگ خود در آورید . توجه شود که این کار حتما باید در یک محیطعاری از نور و تاریک انجام شود . همانطور که می بینید دو طرف لامینت یک لایه چسبیده شده که یکی از دیگر نرمتر است. آن را جدا کرده و لامینت را روی سطح مسی بچسبانید و کاملا ماساژ دهید تا هیچ حبابی در زیر آن جمع نشود . اگر جایی هم دیدید هوا زیر لامینت قرار دارد با یک سوزن هوا را از آن خارج کنید .

فیلم و یا طلق چاپ شده از روی مدار را روی لامینت بگذارید و تنظیم نمایید . توجه داشته باشید که هنوز یک لایه به لامینت چسبیده است. یک شیشه دیگر روی طرح چاپی بگذارید تا کاملا طرح به سطح لامینت بچسبد . تمام مراحل گفته شده باید در تاریکی انجام شود .

اکنون آنها را بدون اینکه تکان بخورند زیر نور خورشید برده و به مدت 5 الی 10 دقیقه زیر نور خورشید بگذارید . دوباره به تاریک خانه برگردید و لایه دوم را از روی لامینت جدا نمایید . این لایه از لایه قبلی زخیم تر است . مقدار یک قاشق غذاخوری پودر سفید رنگ ظهور لامینت را در یک لیوان آب حل نمایید . فیبر مدار را در آب بیاندازید و به آرامی تکان دهید تا طرح مدار ظاهر شود . (یعنی لامینتهایی که به آنها نور نتابیده کاملا پاک شود) حالا فیبر را زیر آب کاملا بشویید و با دست به آرامی روی آن بکشید تا لیزی حاصل از ماده ظهور از روی سطح مسی کاملا پاک شود . حال پس از خشک کردن کامل فیبر ، آن را از تاریک خانه خارج کنید .

اکنون فیبر آماده اسیدکاری است .

بعد از اتمام اسید کاری برای پاک کردن لامینت باقی مانده روی سطح مسی ، با رعایت ایمنی ، از محلول سود سوز آور استفاده نمایید

[saleh]

پاسخ : سوالاتی من باب ساخت PCB توسط اسپری Positive20

سلام:
سری به این پست هم بزنیدhttp://www.eca.ir/forum2/index.php/t....html#msg28761

[shankimout]

پاسخ : سوالاتی من باب ساخت PCB توسط اسپری Positive20

پریشب یه فیبر 30 * 30 رو اسپری کردم . فکر میکنم اگر مساحت بیشتر باشه بشه راحت تر اسپری کرد . اولش که اصلا خوب نبود ولی یه 2 دور دیگه رو همون اسپری زدم بعد کجش کردم تا شرره به همه جا بره و خلاصه اینقدر چپ و راستش کردم تا تقریبا همه جا بجز حاشیه ها یکسان شد . 24 ساعت گزاشتم خشک شه . و امشب درش اوردم و با اره اون قطعی که میخواستم و بریدم . نمیدونم این بخاطر اسپری کردنه یا مشکل از ارره من هست . این فیبری که اسپری خورده بسیار سخت ارره میشه !! یعنی من بزور اینو بریدم اونم کج و کوله !

بدلیل وجود گرد خاک هم بعضی جا ها خوب اسپری نخورده بود . یعنی گردو خاک روش نشسته بود . خلاصه 20 دقیق با نوردهی کردم . با 2 تا طرح یکسان روی هم منطبق شده کالکی . توی سود گزاشتم و چون سود کمی غلیض تر از مقدار مجاز بود زود دولوپ شد .

تقریبا خوب بود ولی خوب به عنوان تجربه اول کمی مشکلات داشت . اسید کاری رو هم انجام دادم و نتیجه رو به صورت عکس اینجا اتچ کردم . پرهام خان شما که با لمینت میزنی چقدر دقتش بیشتر از اینه ؟!



حاشیه های خط های مسی زیاد صاف نیست یعنی کج و کوله گی داره . فکر کنم مشکل در درجه اول مربوط به طرح میشه و بعد هم مربوط به اسید کاری ( یه تاپیک باید برای اسید کاری هم بزنم تا اونجا درباره اش صحبت کنیم ) ؟! شما هم این مشکلو داری ؟!

[.: Parham :.]

پاسخ : سوالاتی من باب ساخت PCB توسط اسپری Positive20

اگر از این قیچیهای آهن بر داشته باشی، خیلی راحت تر میشه سایزهای کوچک رو برید.

با لمینت تجربه زیادی ندارم! چون از وقتی که گرفتم کلا دو سری بیشتر نزدم. ولی دقت بیشتری هم نتونستم بگیرم. اما ظاهرا بیرون فقط با همین لمینیتها کار میکنند و نمونهآهایی که دیدم خیلی عالی بود.

و اما در مورد حاشیهآها، من خیلی بعید میدونم از اسید کاری باشه! ناصاف بودن حاشیهآها بیشتر مربوط به نوردهی میشه. مثلا اگر طرح کاملا با فیبر در تماس نباشه و از لبهآهای طرح نور نفوذ کنه، اینطوری میشه. و طرح روی کالک هم هیچ وقت لبهآهاش مثل طرح روی فیلم نمیشه. و مورد دیگه که میتونه این مشکل رو بوجود بیاره همون غلظت بالای دولوپر هست. چون کلا محلول سود با غلظت بالا حتی جاهایی که نور نخورده باشه رو هم از بین میبره. بنابر این غلظت بالای محلول میتونه در حینی که جاهای نورخورده رو از بین میبره روی لبهآهای بخشهای نور نخورده هم تاثیر بزاره.

اما ظاهرا که خوب در اومده!
در ضمن فیبرهای فایبرگلاس هم کیفیت مناسبتری دارند.

[shankimout]

پاسخ : سوالاتی من باب ساخت PCB توسط اسپری Positive20

قبلا هم که از روش پرینتری و چسبوندن تونر استفاده میکردم گاهی از این حاشیه ها اینجوری میشد . در صورتی که بعضی مواقع تونری که روی فیبر چسبیده بود حاشیه هاش صاف صاف بود . نگفتی شما که همین دو سری روبا لمینت زدی حاشیه هاش همینجوریه ؟!

[msadeghy.1371]

پاسخ : سوالاتی من باب ساخت PCB توسط اسپری Positive20

خیلی ممنون از بحث خیلی مفیدتون مخصوصا آقای محمد صالح
اما یه سوال
منظور شما از کاغذ لمینت چیه؟
از کجا باید تهیه بشه؟
چه مغازه هایی دارند؟
من توی اینترنت سرچ کردم از کفپوش تا نوعی دندون مصنوعی رو لمینت میگند.