سینتی سایزر به سیستم الکترونیکی گفته می شود که نوسانات الکترومغناطیسی با فرکانس انتخابی را به صورت دقیق تولید می کند. سینتی سایزر برای تولید نوسان دلخواه از یک نوسانساز (اسیلاتور) دقیق (معمولا کریستالی) و یا یک سیگنال زمانبندی مرجع به عنوان ورودی استفاده می کند و در یک بازه فرکانسی می تواند نوسانهایی با فرکانس مطلوب را بر اساس سیگنال مرجع به صورت دقیق و قفل شده تولید کند.
سینتی سایزرها برای تولید نوسانات تک فرکانس قابل تنظیم (در سیستم های رادیویی) یا مجموعه ای از نوسانات ترکیب شده (سینتی سایزهای چندکاناله در سیستم های صوتی) به کار می روند. این مدارات امروزه در وسایل الکترونیکی زیادی از قبیل انواع گیرندهآها و فرستنده های رادیویی، سیستم های رادیویی ماهواره ای و جی پی اس، لوازم موسیقی الکترونیکی و تجهیزات صوتی دیجیتال مانند کارت های صوتی کامپیوترها استفاده میآشوند.
اصول سینتی سایزرهای PLL
یک حلقه فاز قفل شده کاری را برای فرکانس میآکند که کنترل گین خودکار (AGC) برای ولتاژ انجام میآدهد ، حلقه فاز قفل شده فرکانس دو سیگنال را مقایسه میآکند و یک سیگنال خطا متناسب با تفاضل فرکانس دو ورودی ، میآسازد. سیگنال خطا برای راه اندازی یک ولتاژ کنترل اسیلاتور (VCO) که یک خروجی فرکانس دارد استفاده میآشود . خروجی فرکانس VCO از تقسیم کننده فرکانس عبور داده شده و به ورودی سیستم باز میآگردد که یک حلقه فیدبک منفی میآسازد . اگر خروجی VCO از فرکانس خود خارج شد سیگنال خطا افزایش خواهد یافت در نتیجه PLL فرکانس را در معکوس آن فرکانس تغییر میآدهد تا سیگنا خطا را کاهش دهد ، بنابراین خروجی در فرکانس ورودی دیگر قفل میآشود . این ورودی را مرجع (Reference) میآنامند و توسط اسیلاتور بسیار باثبات کریستالی تامین میآگردد . در بلوک دیاگرام شکل زیر عناصر اساسی و آرایش سینتی سایزر PLL نشان داده شدهآاست .
مسئله اساسی و کلیدی به جهت تولید فرکانسآهای مختلف در سینتی سایزر تقسیم کننده بین ورودی و خروجی فیدبک است ، این تقسیم کننده معمولاً کانترهای دیجیتالی میآباشد که خروجی سیگنال سینتی سایزر نقش کلاک را برای کانتر ایفا میآکند .کانتر با قرار دادن مقدار اولیه و کلاک ورودی ، به سمت پایین میآشمارد ، وقتی کانتر به صفر رسید ، خروجی کانتر تغییر وضعیت داده و مقدار کانتر دوباره بار گذاری میآشود . این مدار واضح است که توسط فلیپ فلاپآها اجرا میآشود ، زیرا طبیعت این مدار دیجیتالی است و ارتباط دهی آن با دیگر قطعات دیجیتالی و میکروپروسسورها ، آسان میآباشد . توسط سینتی سایزر ، فرکانس خروجی ، توسط سیستم دیجیتالی ، کنترل میآشود .
مثال
برای سیگنال مرجع ۱۰۰KHz و تقسیم کننده بتواند هر مقداری بین ۱ تا ۱۰۰ قرار داده شود . سیگنال خطا توسط مقایسه کننده تولید میآشود و وقتی خروجی تقسیم کننده ۱۰۰KHz باشد سیگنال خطا صفر خواهد شد . به این منظور VCO باید در فرکانس «۱۰۰KHz× مقدار کانتر» کار کند . بنابراین VCO خروجی ۱۰KHz را برای تقسیم ۱ ، ۲۰۰KHz برای تقسیم ۲ ، ۱ MHz برای تقسیم ۱۰ و به همین ترتیب ، توجه فرمائید که نمام مضربآهای فرکانس مرجع به دست میآآید
در کاربرد این نوع از سینتی سایزر نمیآتوان در پهنای رنج بالایی از فرکانسآها کار کرد زیرا مقایسه کننده یک پهنای باند محدودی خواهد داشت که ممکن است به وضعیت قفل اشتباه یا یک ناتوانی قفل در تمامی موارد منجر شود . بعلاوه ساخت VCO با رنج وسیع در فرکانس بالا کار دشواری است ، این دشواری از چندین فاکتور ناشی میآشود اما ابتدایی ترین مشکل محدودیت رنج خازنی در دیود واراکتور میآباشد . به هر حال در بیشتر سیستمآهای تحت سینتی سایزر ما نمیآتوانیم رنج وسیعی داشته باشیم اما حدود معینی را در محدوده رنج تعریف شده همانند کانالآهای رادیویی در یک باند مخصوص ، را میآتوانیم داشته باشیم .
پرسی کالر مدول دوبل (Dual – Modulus Prescaler)
در بسیاری از کاربردهای رادیویی به فرکانسی نیاز است که بیشتر از فرکانسی که میآتواند به ورودی کانتر داده شود ، باشد . برای مغلوب شدن بر این فرکانس ، تمام کانتر ممکن است از عناصر منطقی پر سرعت (ECL) یا عناصر معمول برای پایه ریزی استفاده شود . استفاده از یک مرحله تقسیم با سرعت بالا ، را پرسی کالر (Prescaler) میآنامند . که سطح فرکانس قابل کنترل را کاهش میآدهد،بدین معنی که به ازاء هر پله میزان تغییرات کمتری در خروجی ایجاد میآشود. زمانی که پرسی کالر بخشی از خارج قسمت کلی باشد ، یک پرسی کالر ثابت میآتواند باعث ایجاد مشکلاتی در طراحی یک سیستم با کانالآهایی در اختلاف فرکانسی کم ، بوجود آید ، مخصوصاً در مواجهه با کاربردهای رادیویی این امر به وضوح مشکل ساز است ، این مشکل توسط یک پرسی کالر مدول دوبل (Dual – Modulus Prescaler) ، رفع میآگردد . جهات بیشتر عملی ، نگرانیآهای دیگری همچون ، زمان سوییچ سیستم ار کانالی به کانال دیگر ، زمان قفل شدن ، زمانی که اولین سوییچ انجام شده باشد ، چه مقدار نویز در خروجی موجود میآباشد ، را به ما اعلام میآدارد . تمام این مسائل از عملکرد ف ی ل ت ر حلقه سیستم ، نشات میآگیرد ، که از ف ی ل ت ر پایین گذر قرار داده شده بین خروجی مقایسه کننده فرکانس و ورودی VCO ناشی میآگردد . معمولاً خروجی مقایسه کننده فرکانس در فرم پالس خطاهای کوتاه است ، اما ورودی VCO باید یک ورودی صاف DC بدون نویز باشد .(هر نویزی دراین سیگنال باعث مدولاسیون فرکانس در VCO میآشود) . فیلترینگ سنگین سرعت پاسخ دهی VCO در تغییرات را کاهش خواهد داد ، باعث انحراف فرکانسی و کاهش سرعت پاسخ دهی میآشود ، اما فیلترینگ سبک ، نویز و دیگر مسایل با هارمونیکآها را ایجاد خواهد کرد . بنابراین طراحی ف ی ل ت ر در کارایی سیستم نقش مهم و اساسی دارد ، در واقع قسمت اصلی که طراح در هنگام ساخت یک سینتی سایزر فرکانس مواجه میآشود.
دیدگاه