عملکرد ترایاک

[montaghed]

من تو الکترونیک خیلی نوپا هستم و می خوام ازتون کمک بگیرم:
اولیش: ترایک چیست و چگونه کار میکند؟
تا حالا فکر میکردم مثل یک ترانزیستوره که میتونه جریان دوطرفه رو کنترل کنه و سطح ولتاژ رو کاهش بده ولی مثل اینه یک کلید الکترونیکی هست...
خط آتش یا همچین اسمی؛ چیه؟
برای شروع و فهم بیشتر من اگر ممکنه مدار دیمر رو تشریح کند.

چرا من این مدار رو نمیتونم تو پروتئوس اجرا کنم؟ چرا وقتی وصل میشه دیگه قطع نمیشه؟
کاربرد دیاک در مدار فوق چیه؟
خوب که یاد گرفتم میخوام ازتون بپرسم که چطور میتونم ترایاک رو به میکرو متصل کنم.

[montaghed]

پاسخ : عملکرد ترایاک

اگر تاپیک مشابه داریم بهم معرفی کنید و اگر نه لطفا راهنماییم کنید.
خروجی مدار دیمر، سینوسی نیست؟ :sad:

[شاهرخ مستقیمی]

پاسخ : عملکرد ترایاک

این مدار برای کنترل کردن ترایاک با میکرو استفاده میشه.


خروجی مدار دیمر هم سینوسی هست.فقط به کمک مدارRC و دیاک پالسهایی تولید میشه که تو زاویه های مختلف( و یکسان توی هر نیم سیکل) ترایاک رو روشن میکنه.

[aliila]

پاسخ : عملکرد ترایاک

با شروع پریود اول - خازن از طریق مقاومت شارز میشه اگه کسی با خازن کاری نداشته باشه ولتاز دوسر خازن تا 314 ولت میرسه ولی در وسط راه وقتی خازن به 40 ولت رسید تری آک آتش میشه و باقی مانده پریود را به لامپ انتقال میده .
با تعویض پریود هم خازن خالی میشه هم تری آک خاموش میشه روز از نوع و روزی از نوع .

[montaghed]

پاسخ : عملکرد ترایاک

این مدار برای کنترل کردن ترایاک با میکرو استفاده میشه.


خروجی مدار دیمر هم سینوسی هست.فقط به کمک مدارRC و دیاک پالسهایی تولید میشه که تو زاویه های مختلف( و یکسان توی هر نیم سیکل) ترایاک رو روشن میکنه.

راستش متوجه توضیحتون نشدم. براتون امکان داره که شکل موج رو رسم کنید؟

[شاهرخ مستقیمی]

پاسخ : عملکرد ترایاک

توضیح مدار دیمر که دوستمون فرمودن:

با شروع پریود اول - خازن از طریق مقاومت شارز میشه اگه کسی با خازن کاری نداشته باشه ولتاز دوسر خازن تا 314 ولت میرسه ولی در وسط راه وقتی خازن به 40 ولت رسید تریاک آتش میشه و باقی مانده پریود را به لامپ انتقال میده .
با تعویض پریود هم خازن خالی میشه هم تریاک خاموش میشه روز از نوع و روزی از نوع .

اون یکی مدار هم که مشخص هست.از اون طرف 5 ولت رو با میکرو بدی ترایاک روشن میشه و بار وصل میشه، 5 ولت رو قطع کنی ترایاک خاموش میشه و بار هم قطع میشه.

[hosseinam]

پاسخ : عملکرد ترایاک

سلام دوستان.
ببخشیدآ این ترایاک تا چند آمپر رو میتونن ز خودشون عبور بدن؟
ac یا dc فرق داره؟

[montaghed]

پاسخ : عملکرد ترایاک

از دوستان به خاطر تاخیر عذرخواهی میکنم آخه شدیدا گیر امتحاناتم بودم...
خب با گشت و گذار تو سایت تونستم شکل موج خروجی ترایاک رو از تاپیک یکی از کاربرا بدست بیارم...

تو مدار دیمر که در پست اول گذاشتم، قسمت منفی موج به خاطر وجود دیاک حذف میشه، درسته؟
خب تا اینجا که متوجه شدم، ترایاک یک کلید سرعت بالای کم توان جریان متناوب هست؛ درسته؟
کم توان چون پیک توان گیت به طور مثال در bt 139 حداکثر 5 وات هست که در ولتاژ 250 ولت، ماکزیمم 20 میلی آمپر جریان میتونه عبور بده؛ تا اینجا درسته؟
بعد از اینکه لطف فرمودین و پاسخ سوال های بالا رو دادین، میخوام راجب به اپتو ترایاک بپرسم... :question:

[شاهرخ مستقیمی]

پاسخ : عملکرد ترایاک

تو مدار دیمر که در پست اول گذاشتم، قسمت منفی موج به خاطر وجود دیاک حذف میشه، درسته؟
خب تا اینجا که متوجه شدم، ترایاک یک کلید سرعت بالای کم توان جریان متناوب هست؛ درسته؟
کم توان چون پیک توان گیت به طور مثال در bt 139 حداکثر 5 وات هست که در ولتاژ 250 ولت، ماکزیمم 20 میلی آمپر جریان میتونه عبور بده؛ تا اینجا درسته؟
بعد از اینکه لطف فرمودین و پاسخ سوال های بالا رو دادین، میخوام راجب به اپتو ترایاک بپرسم... :question:

سلام.امیدوارم که از امتحانات به سلامت در اومده باشین! :nerd:
1- قسمت منفی حذف نمیشه-دیاک عنصری هست که ولتاژ شکستش مثبت و منفی متقارن هست.به عبارتی دیاک همون ترایاک هست که اولا گیت نداره، دوما ناخالصی نواحی N و P رو طوری تغییر میدن که ولتاژ شکست پایینی داشته باشه.
2-ترایاک سرعت خیلی بالایی نداره،اما به هرحال از رله خیلی سریعتر هست. توان ترایاک هم بستگی به مدل اون ترایاک داره. برای کسب اطلاعات بیشتر راجع به ترایاک بهتره دیتاشیت اون ترایاک رو با دقت مطالعه بکنین تا توان قابل تحمل و جریان پیوسته و پیک عبوری رو ببینین.

[montaghed]

پاسخ : عملکرد ترایاک

ممنون؛ خدا رو شکر امتحانام خوب بود....
خب تا اینجا تقریبا با ترایاک آشنا شدم... :nerd:
چرا برای اتصال ترایاک به میکرو از اپتو ترایاک استفاده میکنند؟ واتاژ تحریک گیت ترایاک معمولا کمتر از 2 ولته پس دیگه چه نیازی به اپتو ترایاک هست و قاعدتا باید بشه که مستقیما به میکرو متصلش کرد یا در نهایت با استفاده از یک ترانزیستور به میکرو متصلش کرد.
اگر توجیه صرفا پروتکت مدار از جریان AC هست که یک اپتوکوپلر ترانزیستوری کافی هست و چه نیازی به اپتوترایاک هست؟
تفاوت اپتوترایاک های دارای zero crossing و بدون اون چیه؟ اصلا کاربرد این zero crossing چیه؟
پیشاپیش از وقتی که میگذارید ممنونم....

[شاهرخ مستقیمی]

پاسخ : عملکرد ترایاک

از آشناییتون خوشبختم!! (از قول ترایاک گفتم!) :mrgreen:

دلیل اصلی ایزولاسیون هست که خودتون هم اشاره کردین.اما علت اینکه چرا از اپتوکوپلر استفاده نمیشه اینه که میخوایم تغذیه گیت رو با همون ولتاژAC تأمین کنیم که ترانزیستور اینجوری فقط تو نیم سیکل مثبت کار میکنه.(از جهت جاری شدن جریان)
خب و اما بخش Zero Crossing که بسیار اهمیت داره.اگه اپتوترایاک Zero Crossing نداشته باشه، هر وقت که شما دستور روشن شدن رو به اپتوترایاک بدین، ترایاک روشن میشه.اما اگه Zero Crossing داشته باشه، فقط موقع ابتدای سیکل ترایاک روشن خواهد شد.(در مورد خاموش شدنش اطمینان 100 درصد ندارم که همین شرایط برقراره یا نه؟ اما تا جایی که میدونم با عبور از صفر ولتاژAC ، ترایاک خاموش میشه و دستور اعمالی در زمان خاموش شدن تاثیر نداره تا وقتی که ولتاژ از صفر عبور کنه)
و اما تفاوت بین بودن و نبودن این قسمت چی هست؟ داشتن Zero Crossing برای کاربردهایی هست که فقط هدف روشن و خاموش کردن بار هست.(مثل MOC3061 ) کاربردهایی هم مثل دیمردیجیتال نیاز به اپتوترایاک هایی داره که Zero Crossing ندارن.مثل MOC3021

[montaghed]

پاسخ : عملکرد ترایاک

ببخشید شرمنده الان متوجه شدم یکسری سوءتفاهم با ترایاک هنوز دارم...
در مورد ترایاک فقط چند خط نوشته وجود داره که تو همه سایت ها کپی شده:

این المان الکترونیک صنعتی نیز مانند تریستور دارای پایه کنترلی جهت راه اندازی و دوپایه دیگر به نامهای آند یک و آند دو است.در حالت کلی می توان گفت با تحریک گیت نسبت به یکی از پایه های آند،ترایاک تحریک شده و وصل می شود

این قطعه دو جهته هدایت دارد.لذا در مدارهایی که نیاز به کنترل بیشتری بر زاویه آتش داریم این المان مناسب است.پس بر خلاف تریستور هم در نیم سیکل منفی و هم در نیم سیکل مثبت هدایت خواهد داشت.البته به شرط اینکه گیت به درستی تحریک شود

با تحریک گیت، دوپایه آند به هم مرتبط میشن. مقدار مقاومت کانال بین دو آند قابل کنترل بوسیله گیت هست یا نه فقط باز و بسته میشه؟
ولتاژ تحریک گیت در یک مدل 1.7 ولت بود. ولی ما در مدار دیمر برای سیکل منفی که ولتاژ منفی داریم و ترایاک روشن نمیشه؟
ولتاژ گیت نسبت به کدوم پایه سنجیده میشه؟

خب و اما بخش Zero Crossing که بسیار اهمیت داره.اگه اپتوترایاک Zero Crossing نداشته باشه، هر وقت که شما دستور روشن شدن رو به اپتوترایاک بدین، ترایاک روشن میشه.اما اگه Zero Crossing داشته باشه، فقط موقع ابتدای سیکل ترایاک روشن خواهد شد.(در مورد خاموش شدنش اطمینان 100 درصد ندارم که همین شرایط برقراره یا نه؟ اما تا جایی که میدونم با عبور از صفر ولتاژAC ، ترایاک خاموش میشه و دستور اعمالی در زمان خاموش شدن تاثیر نداره تا وقتی که ولتاژ از صفر عبور کنه)

اینم متوجه نشدم!!! :redface:
من با هیچ قطعه ای به اندازه ترایاک مشکل نداشتم!!! :angry:

[شاهرخ مستقیمی]

پاسخ : عملکرد ترایاک

ببخشید شرمنده الان متوجه شدم یکسری سوءتفاهم با ترایاک هنوز دارم...

مشکلی نداره، میریم پیش مشاور حل میشه!! :mrgreen:

با تحریک گیت، دوپایه آند به هم مرتبط میشن. مقدار مقاومت کانال بین دو آند قابل کنترل بوسیله گیت هست یا نه فقط باز و بسته میشه؟

فقط قطع و وصل میشه.ساختار تریستور رو برین مطالعه بکنین، مخصوصا بخش مدل تریستور با ترانزیستور و داشتن فیدبک مثبت مدل ترانزیستوری.میبینیم که با اعمال کوچکترین پالس به گیت تریستور، این پالس شروع به افزایش میکنه تا جایی که ترانزیستورها اشباع بشن.یعنی قفل شوندگی تریستور.خب ترایاک هم که مثل دوتا تریستور میمونه، که موازی و معکوس هم وصل شدن و گیت ها به هم وصل هستن.

ولتاژ تحریک گیت در یک مدل 1.7 ولت بود. ولی ما در مدار دیمر برای سیکل منفی که ولتاژ منفی داریم و ترایاک روشن نمیشه؟
ولتاژ گیت نسبت به کدوم پایه سنجیده میشه؟اینم متوجه نشدم!!! :redface:
من با هیچ قطعه ای به اندازه ترایاک مشکل نداشتم!!! :angry:

اینکه ولتاژ تحریک چقدر باشه، به مشخصات ترایاک بستگی داره. تو دیمر هم اینطوری نیست، هردو نیم سیکل ترایاک هدایت میکنه.(به خاطر متقارن بودن ولتاژ شکست دیاک)
توضیح: تریستور به دو روش روشن میشه:1-اعمال پالس مثبت به گیت 2- افزایش ولتاژ آند-کاتد به بیش از ولتاژ شکست که معمولا بیش از 500 ولت میشه(کمتر از این روش استفاده میشه،به خاطر اینکه مگه مرض داریم وقتی گیت به این خوشگلی هست، بیایم ولتاژ رو تا شکست افزایش بدیم! :mrgreen: و البته این افزایش همیشه مقدور نیست. خب این شد روشهای روشن کردن تریستور.
حالا ترایاک چی بود؟ دوتا تریستور موازی و معکوس با گیت های به هم چسبیده.
حالا دیاک چی هست که تو دیمر استفاده میشه؟ همون ترایاک هست، که اولا گیت نداره و دوما که از همه مهمتره، ولتاژ شکست خیلی پایینی داره حدود 20- 30 ولت و این باعث میشه که : اون مدار RC توی دیمر شروع به شارژ میکنه،وقتی به ولتاژ شکست دیاک رسید،دیاک روشن میشه و شارژ خازن ، توی گیت ترایاک خالی میشه و ترایاک روشن میشه.به محض عبور از صفر ولتاژ ورودی، ترایاک خاموش میشه و خب تو این فاصله هم خازن تقریبا کامل دشارژ شده، حالا میریم تو نیم سیکل منفی و خازن شروع میکنه با پلاریته ی معکوس شارژ میشه تاااا برسه به ولتاژ شکست دیاک(اینبار تو منحنی مشخصه ی دیاک،توی قسمت منفی قرار داریم-ربع دوم) و باز دیاک روشن میشه و شارژ خازن ترایاک رو روشن میکنه و این ماجرا ادامه دارد!
فقط توی انتخاب مقاومت توی مسیر شارژ خازن باید دقت کرد که خیلی بزرگ نباشه وگرنه زمان رسیدن ولتاژ خازن به ولتاژ شکست دیاک بیشتر از 5میلی ثانیه میشه و هیچ وقت ترایاک روشن نمیشه.(فکر کن و جواب بده چرا 5 میلی ثانیه؟)
ولتاژ گیت هم معمولا نسبت به اون پایه ی آند که تو شماتیک قطعه، گیت بهش نزدیک تره، سنجیده میشه.
امیدوارم مشاوره ی خوبی داده باشم! :nerd: :rolleyes: