هویت برخط (آنلاین) از سیاهچاله هاوکینگ تا یگان 8200 اسراییل
سیاهچاله، آن طور که فیزیک نظری می گوید، "جایی است در فضا" که همه را چیز را به درون خود می کشد و می بلعد. حتی نور هم از آن گریزی ندارد و در دام سیاهچاله می افتد. سیاهچاله ها نامرئی هستند و نمی توان آنها را مستقیما دید اما ما می دانیم که وجود دارند. سیاهچاله آن قدر بر پیرامونش تاثیر می گذارد که ما می توانیم بفهمیم که وجود دارد.
هرچند دو فیزیکدان جوان، یعنی یاکوب برکنستاین، فیزیکدان آمریکایی-اسرائیلی و دو سال بعد از او استیون هاوکینگ کیهان شناس بریتانیایی این نظریه را مطرح کردند که از سیاهچاله هم پرتوهایی به بیرون ساطع می شود. نظریه ای که به تازگی شواهدی در تایید آن در آزمایشگاه به دست آمد.
اما نه جایی در فضا، در همین کره زمین و در زندگی روزمره ما هم سیاهچاله هایی وجود دارند، هر چند ما آنها را نمی بینیم و چیزی از آنها به بیرون تراوش نمی کند، اما گاهی خبر دار می شویم که هستند.
در جنگ اطلاعات، باید تا می توان اطلاعات جمع کرد و تا می توان از انتشار آن جلوگیری کرد.
شرکت های عظیمی مثل گوگل و فیسبوک چه قدر درباره ما می دانند؟ آنها می دانند ما به چه سایت هایی سر می زنیم، به چه چیزهایی علاقه داریم، چه می خوریم یا چه می پوشیم، کجا برای مسافرت می رویم و با چه کسانی معاشرت می کنیم. آنها الگوهای رفتاری ما را شناسایی کرده و از آنها به نفع خود استفاده می کنند. اما ما کاربران از این حجم اطلاعات که خود تولید کرده ایم، هیچ نمی دانیم. فقط گاهی از تبلیغاتی که سر راهمان در اینترنت ظاهر می شوند می توانیم حدس بزنیم که انگار کسی ما را زیر نظر داشته است.
نهادهای امنیتی هم که بعد از ۱۱ سپتامبر هر چه بیشتر و با تمام قوا در جنگ سایبری درگیرند، مثل سیاهچاله اطلاعات را می بلعند و سعی می کنند چیزی بروز ندهند. اما گاهی مثل شهابی که لحظه ای بر آسمان خط می اندازد نوری به بیرون می تراود و لحظه ای بعد باز همان تاریکی است و فراموشی.
ما می دانیم که این دنیای پوشیده از چشم وجود دارد، آن را نمی بینیم. در عین حال می بینیم که چگونه بر دنیای پیرامون خود تاثیر می گذارد، و با اینکه می دانیم همه چیز را جذب می کند اما چیزی از آن بیرون نمی آید، گاهی نیز همانطور که برکنستاین-هاوکینگ پیش بینی کردند در لبه سیاهچاله، در مرز نیستی و فراموشی، گاهی پرتوی از اطلاعات از گرانش سیاهچاله می گریزد.
هویت مجازی، هویت واقعی
ما دائم به اینترنت متصل هستیم، هر چه بیشتر و بیشتر زندگی مان در اینترنت یا به اصلاح دنیای مجازی می گذرد. یا در شبکه های اجتماعی در گشت و گذاریم، یا در اینترنت فیلم می بینیم یا موسیقی می شنویم، چت می کنیم، قبضمان را می پردازیم و با تلفن حرف می زنیم.
هویت تازه ای شکل گرفته است. هویت مجازی، همان خود ما در دنیای مجازی. اینکه ما در دنیای واقعی و دنیای مجازی چقدر شبیه هستیم یا متفاوت، یا اینکه کدامیک بر دیگری غلبه دارد، سوالی است که هر فرد خود می تواند به آن پاسخ دهد، اما برای آنها که می خواهند ما شهروندان را زیر نظر داشته باشند، ما هر چه بیشتر همانی هستیم که در دنیای مجازی هستیم.
کلود شانون ریاضی دان آمریکایی را پدر علم اطلاعات می دانند، پایان نامه دانشگاهی او که مبانی این علم را تدوین کرد به عنوان مهمترین پایان نامه دانشگاهی تاریخ قلمداد شده است
کارفرماها برای استخدام، فیسبوک و توئیتر و اینستاگرام یا لینکدین متقاضیان را بررسی می کنند. حتی در انتخابات رهبری حزب کارگر در بریتانیا بعضی افراد این روزها به دلیل آنچه در فضای مجازی انجام داده بودند از حق رای محرومشده اند!
اکنون حتی بحث گذرنامه دیجیتال مطرح است، دولت بریتانیا سیستمی را راه انداخته که می توان به طریقی ایمن و مطمئن هویت خود را در دنیای مجازی تایید و ثابت کرد. استونی سیستمی را راه اندازی کرده که هر کس از هر جای دنیا شهروندی دیجیتال (e-resident) بگیرد.
ما در اینترنت زندگی می کنیم، چه بخواهیم چه نخواهیم. هر آنچه در اینترنت می کنیم ردی قابل پیگیری از خود به جای می گذارد. نظام مستقر هیچگاه در طول تاریخ نتوانسته چنین عمیق و در چنین سطحی در بطن زندگی افراد نفوذ کند.
جنگ سایبری
همه، هر جای دنیا که هستند در دسترسند. تلفن هوشمند و اینترنت کافی است. وقتی تمام زندگی افراد در موبایلشان خلاصه می شود، کار دیگری لازم نیست. لازم نیست برای کسی مراقب بگذارید تا او را همه جا تعقیب کند، اگر می خواهید کسی را در مشت خود بگیرید، موبایلش را به چنگ بیاورید. از هر چه گفته و نوشته، هر جا که رفته، هر جا که پول داده، هر پیامی که دریافت کرده، هر عکسی که گرفته، با هر کسی که در ارتباط است همه چیز در دسترس شما است. حتی می توان فهمید در اتاق خوابش چه می گذرد، بی آنکه کسی حتی پا به خانه اش بگذارد، از هزاران کیلومتر آن سوتر، زیر نظر است.
حقوق شهروندی
جنگ یا برای برتری بر "دشمنان" است یا "رقبا"، همیشه هم هزینه آن را شهروندان عادی و مردم معمولی می دهند. هیچ چیز مثل جنگ حقوق انسانی و آزادی های فردی و حریم شخصی مردم را بیشتر در خطر قرار نمی دهد. آنها که می توانند هر که را می خواهند زیر نظر بگیرند، فقط به دنبال "دشمنان" یا "رقیبان" نیستند، هر که را که بالقوه عنصر نامطلوب بدانند هم تحت نظر می گیرند. آیا حقوق بشر، آزادی های فردی و حریم شخصی چقدر در دنیای مجازی به رسمیت شناخته می شود؟
سوال هایی از این دست باعث شد که سازمان ملل در سال ۲۰۱۱ اعلام کند که حقوق بشر شامل اینترنت هم می شود و اخیرا هم اعلام کرد که دولت ها و مقامات رسمی نباید ارتباطات اینترنتی را مختل کنند.
تیم برنرز-لی مبتکر اینترنت زمانی از "منشور بزرگ حقوق" آنلاین صحبت کرده بود، قانونی که حقوق بشر و آزادی های فردی و حریم خصوصی را در اینترنت تضمین کند. تا آن زمان، ما در دنیای مجازی بسیار آسیب پذیریم، مثل هر جنگ دیگری شهروندان عادی، فعالان مدنی و حقوق بشر هدف قرار می گیرند و از آن برای سانسور و سرکوب استفاده می شود. مثل هر جنگ دیگری، قربانیان اصلی شهروندان عادی هستند و حقوق مدنی و انسانی.
گرانش
گرانش عظیم سیاه چاله همه چیز را به کام خود می کشد. در سیاهچاله های اطلاعات، این گرانش را به منابع مالی، فنی، تکنولوژیک، انسانی و ملی می توان تعبیر کرد. پول و سرمایه انسانی عظیمی به کار گرفته شده تا چنین گرانشی ایجاد شود. ما از آنچه در این دنیای مخفی می گذرد بی اطلاعیم و حقوقمان به رسمیت شناخته نمی شود. آخرین مورد از پرتوهایی که بیرون سیاهچاله تراوش کرد در روزهای گذشته بود که یک وکیل حقوق بشر اماراتی هدف حمله قرار گرفت.
نه یک مقام نظامی، نه یک مقام رسمی، نه یک اسلام گرای تندرو بلکه یک شهروند مدافع آزادی های مدنی عنصر نامطلوب تلقی شد. نوری به بیرون تابید، شبحی از سیاهچاله هویدا شد و بعد دوباره همه چیز به دنیای تاریکی و فراموشی پیوست.
همانطور که اُمری لاوی یکی از روسای شرکت فناوری امنیتی آن آس اُ می گوید این تجارتی "بسیار سودآور" است و به همین دلیل، "آنچه محرمانه است، محرمانه هم باقی خواهد ماند."
برای اینکه بدانیم در آخرین نوری که به بیرون تابید چه چیزی برملا شد، ماجرای وکیل اماراتی و واحد ۸۲۰۰ را در ادامه بخوانید.
دلیل: ادغام دو پست برای جلوگیری از اسپم
'واحد ۸۲۰۰' در اسرائیل
هم*رسانی
بیستم مرداد، احمد منصور، یک وکیل سرشناس حقوق بشر در امارات متحده عربی، پیامکی را که در تصویر بالا می بینید، دریافت کرد: "اسرار تازه درباره شکنجه در زندان های امارات."
به جای باز کردن لینکی که در این پیامک بود، احمد منصور کاری غیر متعارف کرد، این پیامک را برای یک شرکت کانادایی به نام سیتیزن لب فرستاد. چرا احمد منصور چنین کرد؟
او که برنده جایزه حقوق بشر مارتین انالز (که بعضی آن را معادل نوبل در زمینه حقوق بشر می دانند) بود دو بار دیگر موبایلش هک شده بود.
سیتیزن لب که یک مجموعه تحقیقاتی در دانشگاه تورنتو است، با کمک یک شرکت دیگر، آتلوک، این پیامک و لینک آن را بررسی کردند و به شرکتی اسرائیلی رسیدند به نام NSO Group.
احمد منصور وکیل اماراتی
از این شرکت اطلاعات زیادی در دسترس نیست، حتی وبسایت ندارد و چند بار نامش عوض شده است. آنها نه علاقه ای به رسانه دارند نه مصاحبه یا هر چیز دیگر. دوست دارند بی سر و صدا کارشان را بکنند. ۱۲۰ کارمند دارند که بر اساس اطلاعات منتشر شده در لینکدین چند نفر آنها کارمندان سابق واحد ۸۲۰۰ هستند. در اطلاعات اندکی که از این شرکت موجود است، آنها خود را شرکتی "پیشرو" در جنگ سایبری می دانند که با "نهادهای امنیتی و نظامی" کار می کند و با استفاده از تکنولوژی اسرائیلی، امکان پایش موبایل را "منحصرا برای دولت ها و نهادهای امنیتی و اطلاعاتی" فراهم می کنند؛ خدماتی "از راه دور و ناپیدا."
ار معدود جملاتی که از مصاحبه با روسای این شرکت موجود است جمله ای است که اُمری لاوی از موسسان این شرکت به دیفنس نیوز گفته است: "ما شبح کاملیم، برای هدفمان کاملا نامرئی هستیم و هیچ ردی به جا نمی گذاریم."
آنچه روشن است این است که در سال ۲۰۰۹ سه نفر به نام های نیو کارمی (خیلی زود از این شرکت جدا شد)، اُمری لاوی و شالب هولیو آن را تاسیس کردند. یک شرکت آمریکایی به نام فرانسیسکو پارتنرز در سال ۲۰۱۴ این شرکت به مبلغی حدود ۱۲۰ میلیون دلار خرید اما مقر ان اس اُ در اسرائیل ماند.
مقر شرکت ان اس اُ در هرتزلیا
فرانسیسکو پارتنرز هم مثل ان اس اُ، نه علاقه ای به رسانه ها دارد نه روسای آن مصاحبه می کنند. گفته می شود فرانسیسکو پارتنرز سال پیش قصد داشته ان اس اُ را به یک میلیارد دلار بفروشد.
فرانسیسکو پارتنرز برای خرید ان اس اُ به مجوز وزارت دفاع اسرائیل نیاز داشت. فرانسیکو پارتنرز همچنین در شرکتی به نام بلوکُت سرمایه گذاری کرده، شرکتی که در زمینه پایش اینترتنی و فیلترینگ فعالیت می کند.
کشور "شرکت های نوبنیان" (start-up)
معلوم نیست ان اس اُُ فناوری خود را به چه کشورهایی فروخته است. در اسنادی که ویکی لیکس پس از هک کردن مکاتبات داخلی یک شرکت رقیب ان اس اُ، شرکت ایتالیایی هکرزتیم، منتشر کرد به دو کشور مکزیک و پاناما اشاره شده است.
اما دامنه ی پیوند هایی که این جاسوس افزار با آن فرستاده شده حاوی اسامی سازمان های بین المللی و موسسات دولتی بوده و سیتیزن لب دامنه ها آن را در ۱۳ کشور از جمله، اسرائیل، ترکیه، عربستان، امارات، قطر و یمن ردیابی کرده است.
شائول سینگر روزنامه نگار آمریکایی-اسرائیلی در سال ۲۰۰۹ کتابی منتشر کرد به نام "کشور شرکت های نوبنیان". این کتاب بسیار پر فروش، توجه ها را به " واحد ۸۲۰۰" جلب کرد. واحدی که تا حدود یک دهه پیش که کمتر کسی از وجودش خبر داشت و وجودش به رسمیت شناخته نمی شد اما بزرگترین واحد ارتش اسرائیل است.
هر چند گفته می شود این واحد در سال ۱۹۵۲ تاسیس شده اما فوربزریشه آن را در دهه ۱۹۳۰ می داند، زمانی که بریتانیا در منطقه تسلط داشت.
این واحد که وظیفه اصلی اش رمزگشایی و ردیابی اطلاعات است، چندین بار نامش را عوض کرده به شیوه ای غیرمتعارف عمل می کند؛ بااستعدادترین دانش آموزان در زمینه ریاضی، کامپیوتر، تکنولوژی و زبان های خارجی را انتخاب می کند، و "ذهن" آنها را به شکلی "پادگانی" آموزش می دهند.
بعد آنها شروع به کار می کنند در سن پایین، حدود بیست سالگی. این منتخبان نخبه حتی از خدمت سربازی اجباری معافند.
این واحد سلسله مراتب نظامی ندارد، یک جوان بیست و چند ساله می تواند مسئول کامل پروژه باشد، برای بسیاری مسائل خود تصمیم بگیرد و حتی اگر فکر کند مافوقش اشتباه کرده مستقیما به سراغ فرمانده کل برود.
پس از آنکه اسنودن فاش کرد تلفن آنگلا مرکل هک شده بوده، یک سال طول کشید تا او یک بلک بری Q10 و یک شرکت آلمانی را برای رمزگذاری انتخاب کند
پس از چند سال کار، این افراد از واحد ۸۲۰۰ جدا شده و بیشتر آنها شرکت هایی تاسیس می کنند که در زمینه فناوری به خصوص فناوری های امنیتی کار می کنند، پس از چند سال شرکت ها را به چند صد میلیون و حتی تا یک میلیارد دلار به شرکت های بزرگتر می گفروشند و شرکت دیگری تاسیس می کنند. آنها زود از واحد ۸۲۰۰ جدا می شوند اما تا چهل و چند سالگی، هر سال سه هفته به صورت نیروی ذخیره به این واحد برمی گردند تا با جوانانی که جای آنها را گرفته و با آخرین تکنولوژی و فناوری آشنا هستند در تماس باشند و خود را به روز کنند.
سرعت تحولات و پیشرفت تکنولوژی بسیار زیاد است. در این کار باید حداقل یک قدم از بقیه رقبا جلو باشید. بعد از پنج سال فناوری و تجهیزات مورد استفاده کهنه شده و باید نو شوند. اینجا است که می توان تکنولوژی قبلی را که بسیاری در به در به دنبالش هستند فروخت، حتی به "دشمنان" یا "رقبا".
در نتیجه "اسرائیل پس از آمریکا و چین بیشتر از هر کشوری در دنیا صاحب شرکت هایی است که سهامشان در بورس نسداک عرضه می شوند، و اگر سرانه جمعیت را در نظر بگیریم، اسرائیل بیش از هر کشوری در دنیا، سرمایه گذاری کار آفرین (venture capital)، شرکت نوبنیان، دانشمند و متخصص حرفه ای تکونولوژی دارد."
فوربز تخمین می زند واحد ۸۲۰۰ حدود ۵۵۰۰ نفر نیرو دارد و کارکنان سابق آن بیش از هزار شرکت تاسیس کرده اند، در واقع این واحد مرکز تحقیق و توسعه برای شکل گیری کشور شرکت های نوبنیان است.۹۰ درصد محتوای اطلاعاتی در اسرائیل را واحد ۸۲۰۰ تولید می کند."
مجسمه تئودور هرتزل بنیانگذار صهیونیسم در هرتزلیا. این شهر نود هزار نفری پایتخت شرکت های نوبنیان است
"هیچ عملیات مهم موساد یا هر نهاد امنیتی اطلاعاتی دیگر نیست که واحد ۸۲۰۰ در آن نقش نداشته باشد."
مرکز فرماندهی این واحد در هرتزلیا قرار دارد، شرکت ان اس اُ هم در همین شهرک قرار دارد، شهرکی در شمال تل آویو که مرکز شرکت های نوبنیان و فناوری است، به نوعی می توان آن را سیلیکون ولی اسرائیل است.
استاکس نت
بزرگترین موفقیت واحد ۸۲۰۰ به گفته بسیاری از کارشناسان، ویروس استاکس نت برای از کار انداختن سانتریوژهای ایران بود.
یوسی ملمان کارشناس سرشناس امور امنیتی و اطلاعاتی که زمانی در واحد شناسایی ارتش اسرائیل خدمت کرده و صاحب دو کتاب معتبر در باره نحوه کار نهادهای اطلاعاتی-امنیتی اسرائیل است، به فوربز گفت:
یوسی ملمان در جشنواره برلین امسال برای تماشای فیلم حمله روز صفر
"استاکس نت پروژه مشترک اسرائیل و آمریکا بود. واحد ۸۲۰۰ و معادل آمریکایی آن (آژانس امنیت ملی آمریکا NSA) و همچنین سیا و موساد نقش داشتند. ایده متعلق به اسرائیل بود اما آمریکا به شدت از آن استقبال کرد چون فکر می کرد با این کار فشار اسرائیل برای حمله نظامی به ایران کمتر می شود. علاوه بر این، بدون شلیک سلاح های متعارف، آمریکا می توانست خطر اینکه خود درگیر حمله نظامی به ایران بشود را کاهش دهد. دولت بوش پروژه را تایید کرد و دولت اوباما آن را گسترش داد و سرعت بخشید."
"بخشی از برنامه نویسی کامپیوتری در خود واحد ۸۲۰۰ انجام شد. یک دپارتمان دیگر هم ایجاد شده بود که کاملا منفک از کارهای اصلی واحد ۸۲۰۰ بود. آنها با آژانس امنیت ملی آمریکا کار می کردند. بیشتر بودجه از آمریکا می آمد. وقتی ویروس تولید شد سوال اصلی این بود که چگونه باید آن را وارد کامپیوترهای ایران کرد. این کامپیوترها به جعبه برق هایی متصل بودند که زیمنس آلمان به ایران فروخته بود. این جعبه ها سانتریفیوژهای غنی سازی اورانیوم را در نطنز کنترل می کردند. ماموریت به موساد محول شد و هماهنگی آن با سیا بود. باید پروانه های یک شرکت تایوانی که با ایران کار می کرد سرقت می شد چون برای نفوذ به کامپیوترهای ایران به پروانه های اصل نیاز بود، بنابراین فعال کردن خود ویروس به عهده موساد بود با هماهنگی سیا."
"اهمیت آن این بود که برای اولین بار دو کشور متحد، در عملیات تهاجمی جنگ سایبری همکاری کردند. این ابزاری تازه است که مقررات بین المللی جنگ مثل کنوانسیون ژنو برای آن وجود ندارد، اینکه چه چیزی مجاز است."
سیتی زن لب
سیتی زن لب در عرض حدود ده روز نه تنها منبع لینکی که برای احمد منصور فرستاده شده را پیدا کرد بلکه به شرکت اپل هم سه حفره امنیتی سیستم عامل آی اُ اس را نشان داد، در حالی که پیش از این کسی از وجود حتی یکی از آنها هم اطلاع نداشت. سطح کار در بالاترین حد ممکن بود.
سیتی زن لب در باره پروژه های مشابه از جمله در منطقه خاورمیانه تحقیق کرده بود. آنها در باره فیشنگ علیه ایرانیان خارج کشور تحقیق و دستورالعملی به دو زبان فارسی و انگلیسی برای مقابله با آن منتشر کرده بودند
پس از به قدرت رسیدن عبدالفتاح السیسی در مصر در سال ۲۰۱۲، واحد ۸۲۰۰ قراداد همکاری با آژانس امنیت ملی آمریکا امضا کرد
آنها همچنین درباره بلوکُت تحقیق کرده بودند. شرکت آمریکایی فرانسیسکو پارتنرز، مالک ان اس اُ، در آن سهم دارد. سیتی زن لب می خواست بداند تکنولوژی بلوکت در کدام کشورها استفاده می شود. آنها متوجه شدند تجهیزات بلوکت در ۸۳ کشور دنیا بکار گرفته می شود از جمله ایران، عراق، سوریه و افغانستان. سیتی زن لب به دنبال چیز دیگری هم بود؛ این روش ها و فناوری چگونه علیه حقوق و آزادی های مدنی شهروندان و برای سانسور استفاده می شوند.
در گزارش سیتیزن لب به استفاده از این تجهیزات علیه فعالان مدنی و حقوق بشر اشاره شده و آمده بود که تهدید و دستگیری وبلاگ نویس ها و افزایش سانسور و هدف قراردادن افراد با بدافزارها پیش از انتخابات ریاست جمهوری گذشته (سال ۲۰۱۳) شدت گرفته بود.
به گزارش واشنگتن پست، شش وسیله در ایران و چهار وسیله در سوریه ردیابی شده بود. در ایران این تجهیزات متعلق به سازمان فناوری اطلاعات بود که در سال ۲۰۱۰ از وزارت فناوری ارتباطات و اطلاعات جدا و از یک شرکت دولتی به یک سازمان دولتی تبدیل شد. واشنگتن پست مدعی شد که بخشی از این سازمان متعلق به سپاه پاسداران است. در سوریه این تجهیزات در اختیار وزارت ارتباطات آن کشور بود.
ایران
یوسی ملمان معتقد است که واحد ۸۲۰۰ از نظر کیفیت و میزان پیشرفته بودن با آژانس امنیت ملی آمریکا در یک سطح است اما از نظر توانایی، امکانات، منابع، تجهیزات ، پرسنل و بودجه، آژانس امنیت ملی آمریکا "در کلاس دیگری است."
"آنها می توانند به هر مکالمه ای در تمام دنیا گوش دهند" اما چون اسرائیل بر خلاف آمریکا نگاهش به تمام دنیا نیست و اولویتش "دشمنان" این کشور در منطقه هستند، واحد ۸۲۰۰ در منطقه خاورمیانه، در برخی عرصه ها بهتر از آژانس امنیت ملی آمریکا است.
به عقیده یوسی ملمان بعد از اسرائیل ایران پیشرفته ترین کشور منطقه در جنگ سایبری است و منابع زیادی را هم به آن تخصیص داده است: "ایرانی ها شب و روز سعی می کنند به کامپیوترهای اسرائیل، غیرنظامی، نظامی، حمله کنند. ایران خیلی خوب است اما هنوز از اسرائیل عقب تر است. با کمک فناوری، تخصص و راهنمایی ایران، حزب الله لبنان هم سعی کرده شنود کند و از پیام های کدگذاری شده استفاده کند."
آقای ملمان می افزاید: "من مطمئنم سعودی ها از فناوری آمریکایی استفاده می کنند اما آنها هم از اسرائیل عقب*تر هستند. خیلی بعید است که یکی از این کشورها بتوانند به کامپیوترهای محرمانه نظامی اسرائیل دسترسی پیدا کنند."
دیدگاه